Het is 2018. Veertien jaar geleden werd het militaire computernetwerk Skynet aangezet. Nu kan niemand nog bij de off-switch en bevechten Mens en Machine elkaar op leven en dood. Welkom in de nachtmerrie van TERMINATOR SALVATION.
TERMINATOR en TERMINATOR 2: JUDGEMENT DAY (1991) zijn natuurlijk nauwelijks te evenaren voorgangers. James Cameron was op het hoogtepunt van zijn kunnen en bezorgde ons spectaculaire scènes vol technologieangst en nachtmerries over de nucleaire holocaust. De regisseur maakte bovendien school met de manier waarop hij expositie in actiescènes wist te verwerken. Tijdens een wilde achtervolging en verscholen onder het dashboard legde soldaat van de toekomst Kyle Reese het Sarah Connor destijds allemaal uit (‘Pay attention!’): de toekomstige oorlog tegen de machines, het tijdreizen en het feit dat een cyborg uit de toekomst John Conner, de nog ongeboren zoon van Sarah, wil vermoorden omdat John straks de leider zal worden van het verzet tegen de machines. Ingewikkelde materie – de uitleg duurt dan ook bijna zeven minuten – maar razend spannend gebracht.
De reden om zo lang stil te staan bij Camerons prestatie destijds, is eenvoudigweg dat die duidelijk maakt dat regisseur McG (CHARLIE’S ANGELS) een beduidend minder getalenteerde filmmaker is. De actie in TERMINATOR SALVATION staat de begrijpelijkheid regelmatig in de weg. In de opening stapt ijzervreter John Connor (Christian Bale) in een helikopter; crashed; ziet een paddestoelwolk en vecht met een opeens opduikende Terminator. Even later springt hij uit een andere helikopter de oceaan in, om een seconde later te staan praten met de bemanning van een onderzeeboot (in natte kleren, dat dan weer wel). Daar blijkt trouwens dat het omgekeerde ook waar is: wanneer er in TERMINATOR SALVATION iets duidelijk gemaakt moet worden, gebeurt dat in zulke akelige B-filmdialogen dat alle actie acuut stilvalt.
Het levert alles bij elkaar niet meer op dan een soort futuristische oorlogsfilm, gefilmd in de vuilgebleekte kleuren die inmiddels een cliché op zich zijn. De leiders van het verzet (waaronder dus onderzeebootkapitein Michael Ironside) denken in de film Skynet een beslissende slag toe te kunnen brengen. Maar een zekere Marcus Wright (Sam Worthington) zou wel eens roet in het eten kunnen gooien. In het begin van de film zagen we immers dat Wright ter dood werd gebracht. Meer dan veertien jaar later wekt Skynet hem weer tot leven als het nieuwste model cyborg…
Extra complicatie is dat Kyle Reese – u weet: de soldaat uit de toekomst die in de eerste TERMINATOR de vader van John Connor werd – gevangen wordt gehouden in het Skynet-hoofdkwartier. Het is een dilemma volgens het boekje: ‘Command is about to bomb my father!’ roept Connor verschrikt uit. Waarna een kitscherige radiospeech volgt waaruit soldaten moeten leren dat je ‘een mens bent, niet een machine’. Bale, en vrijwel alle andere acteurs, hebben net een uur lang het tegendeel bewezen.
Maar voor wie niet meer verlangt: Terminators zijn er in elk geval genoeg. De cgi-robots verschijnen in vele vormen en maten: als motorbots, mechanische slangen, enzovoort. De enorme versie die actrice Jane Alexander opvreet is nogal een TRANSFORMER, maar zet wel een aardige achtervolgingsscène in gang. Maar wordt het ook eng? De T-800 en de T-1000 waren destijds nauwelijks te stoppen moordmachines. Nu is een machinegeweer of zelfs een vuistslag al behoorlijk effectief. Zo gaat de lol er snel vanaf.
McG contracteerde Christian Bale voor maar liefst drie sequels, en het schijnt dat de vloeibare T-1000 wel terugkeert in de opvolger T5. Tja, verwachtingen scheppen dat kan die McG wel, maar SALVATION biedt deze film niet.
Di: Sony (NL: 3 juni / BE: 3 juni)
Copyright Barend de Voogd. Overname uitsluitend na goedkeuring van de rechthebbende. Online gepubliceerd op 2 juni 2009.