Er zijn films waarvan je hoopt dat ze een keer uit de bocht vliegen, films die net wat rafeliger zouden mogen zijn. KIND, het speelfilmdebuut van de veelbelovende Jan Verdijk, is er zo eentje.
Jaimy (Noortje Herlaar) en Leon (Vincent van der Valk) zijn nog maar net begonnen met rouwen om hun miskraam, wanneer ze benaderd worden door de mysterieuze gemeenschap Moeders van Nature. Vergeet het ziekenhuis, vertelt leider Nicole (Tamar van den Dop). Met onze behandeling krijg je sowieso een kind.
Leon is eerst sceptisch, maar Jaimy staat voor alles open. En inderdaad, binnen de kortste keren is ze weer zwanger. Maar wanneer Nicole zich wat teveel met Jaimy’s persoonlijke leven gaat bemoeien, is zij het die afstand wil nemen, terwijl Leon juist meer vertrouwen krijgt in de onconventionele methodes van Moeders van Nature. Ondertussen wordt hij geplaagd door vreemde nachtmerries en (ogenschijnlijke?) hallucinaties.
Regisseur Verdijk en de cast houden alles ingetogen: de cinematografie is stijlvol zonder protserigheid, het acteerwerk natuurlijk en geloofwaardig, de spanning onderhuids. In de dialogen schreef scenarist Paul de Vrijer niets wat niet gezegd hoeft te worden. De tragedie die Jaimy en Leon meemaken wordt invoelbaar door visuele details: het tupperwarebakje waarin ze het stoffelijk overschot van hun eerste kind mee naar huis krijgen, de blokken die ze voor de baby gekocht hadden. Het centrale conflict tussen Jaimy en Leon uit zich niet in slaande ruzies of huilbuien, maar in een toenemend aantal passief agressieve opmerkingen. Je wacht op een explosie, en blijft wachten tot het einde.
Lange tijd zijn het alleen de spaarzame hallucinatiescènes, waarin de lekkere synthesizerscore van Koen van de Wardt steeds prominenter wordt, die ons eraan herinneren dat KIND een horrorfilm is. Maar dat is het zeker; een bloedserieuze, over de uiterst realistische angst voor machteloosheid.
Alles aan KIND is keurig, en daar zit de grootste zwakte van de film. Verdijk lijkt te voorzichtig. Na zo’n zorgvuldige opbouw hoop je op een stevige finale, en hoewel er inderdaad iets gruwelijks gebeurt krijg je de indruk dat de regisseur bang is om te ver te gaan.
Verdijk won in 2021 een Gouden Kalf voor zijn korte sciencefictionfilm PANTSER, en met KIND bevestigt hij een aanwinst te zijn voor het Nederlandse genrelandschap. Ik hoop dat hij in de toekomst wat meer risico’s neemt.
