Toen rond 1990 de vloedgolf van nieuwe Hong Kong-amusementscinema langzaam maar zeker tot sommige Westerse filmliefhebbers doordrong, was dat in de vorm van HK-importvideo-tapes in die dikke dozen met fraaie, zij het voor niet-Kantonees-sprekenden door-gaans onleesbare hoesjes. Wanneer je in een Chinese videotheek de logo’s van Cinema City, Mei Ah en Universe Laser Co. ontwaarde, zorgde dat al voor een verhoogde hartslag.
En hoe low budget de films met soms appelflauwe humor ook vaak waren, ze gingen steevast voor goud in de disciplines actie, actie en actie. Een van de filmmakers die het geluk had om heel jong en zonder noemenswaardige set-ervaring in die dagen van Sturm und Drang tot de HK-filmindustrie door te dringen, was Clarence Fok Yiu-leung, ook wel gecrediteerd als Clarence Ford. Zoals zoveel van zijn collegae werkzaam in de HK-genrecinema, kwam Fok van ver. Van arbeider in zijn jeugdjaren naar zanger en sketch-schrijver in variétéshows (met studie ernaast) en via bijrolspeler in ARMOUR OF GOD/LONGXIONG HUDI (1986) naar de megafoon, was het traject niet mals. Daarna ook niet, trouwens. Achter zijn naam staan sindsdien hits als THEY CAME TO ROB HONG KONG/BA BO QIN BING (1989), THE ICEMAN COMETH/ JI DONG JI XIA (1989) en NAKED KILLER/CHIKLO GOUYEUNG (1992). In 1990/ 1991 draaide Fok het onverslijtbaar amusante doorstomertje dat nu in een picobello verzorgde dvd-editie is verschenen: HONG QIANG FEI LONG, alias DRAGON FROM RUSSIA. Deze onder druk van Cinema City-baas Dean Shek (die in een bijrol te zien is) inhoudelijk behoorlijk kromgebogen en chaotische bewerking van de Crying Freeman-manga – door Christophe Gans in 1995 verfilmd als het geweldige CRYING FREEMAN – gaat over Chinezen uit Mandsjoerije die in Rusland vechten tegen een mysterieuze sekte onder leiding van de Meester des Doods. Dat vechten mag letterlijk worden genomen: er wordt in vliegende vaart wat afgerost en -gemept, en het gevecht op palen – toch eventjes een jaartje vóór ONCE UPON A TIME IN CHINA – blijft een zevenklapper op zich. Op de commentaartrack nemen regisseur Fok en de Britse HK-stuntman en genrekenner Jude Poyer de ontstaansgeschiedenis van deze gedeeltelijk in Rusland opgenomen film door. Poyer blijkt – in tegenstelling tot de onvermijdelijke expert Bey Logan – zijn grote kennis van lokaties, obscure cast- en crewleden en ander Aziatisch arcanum bescheidener in te zetten. Dienstbaar dicht hij onderkoeld de conversatiegaten die vallen wanneer Fok in zijn gebrekkige begrip van the Queen’s English blijft steken bij ‘Yes’ en ‘We shoot this scene in seven hours’. Het ware wellicht beter geweest om de regisseur in zijn moedertaal te laten spreken en vervolgens te ondertitelen, maar allez. Andere extra’s op deze uitstekend gemasterde schijf: trailers, afgekeurde scènes en een carrièreverhelderend in-terview met Fok. Minusbonus: Bey Logan interviewt actrice Maggie Q (die niet in DRAGON FROM RUSSIA speelt) over de film. Overbodige egotripperij, domme vragen met open deuren incluis. Resumerend: een HK-popcornklassieker verdienstelijk op dvd vereeuwigd, al zij voor de novice in het genre opgemerkt dat Clarence Fok Yiu-leungs versie van de tragische manga een dosis sfeerbrekende humor bevat en de hoofdrol voor comedy-acteur/popzanger Sam Hui een studiogestuurd geval van eclatante miscasting blijft. OLIVER KERKDIJK
FILM ••• / EXTRA’S ••• Copyright 2003 Oliver Kerkdijk. Overname uitsluitend na goedkeuring van de rechthebbende. Origineel gepubliceerd in Schokkend Nieuws #60, p46.
