Schokkend Nieuws besteedt de hele week aandacht aan THE SHAPE OF WATER – en de week is nog niet voorbij! Marjan Westbroek interviewde acteur Richard Jenkins, die Elisa’s buurman Giles speelt. Ook deze ultieme bijrollenacteur sleepte een Oscar-nominatie in de wacht.
Richard Jenkins begon pas vrij laat aan zijn filmcarrière. Hij was al 36 toen hij, na een loopbaan als toneelacteur en een paar kleine film- en televisierolletjes, zijn eerste grote rol speelde in THE WITCHES OF EASTWICK (George Miller, 1987). Hij haalde de achterstand ruimschoots in, getuige zijn meer dan 110 IMDb-credits. Hij speelde in BURN AFTER READING (Coen Brothers, 2008), THE CABIN IN THE WOODS (Drew Goddard, 2012) en KONG: SKULL ISLAND (Jordan Vogt-Roberts, 2017), en was ook te zien als de overleden vader in de cultserie SIX FEET UNDER. Zijn rol in THE SHAPE OF WATER leverde hem zijn tweede Oscarnominatie op, na een eerdere nominatie voor THE VISITOR (Tom McCarthy, 2007). Wij spraken hem in oktober 2017 tijdens het London Film Festival. Het interview met Guillermo Del Toro dat we ook op die persdag deden kun je in het nieuwe nummer van Schokkend Nieuws lezen. Een eerder interview met filmcomponist Alexandre Desplat vind je hier.
In THE SHAPE OF WATER speel je Giles, de buurman en beste vriend van Elisa (hoofdrolspeelster Sally Hawkes). Wat trok je aan in de rol?
‘Ik las het script en ik was gelijk verkocht. Giles is een echt mens. Het is best moeilijk om bijrollen te vinden die niet alleen fungeren om het verhaal te sturen en dingen uit te leggen. Deze man heeft zijn eigen leven, zijn eigen wereld. Dat geldt trouwens voor alle personages in de film. Vier of vijf mensen met hun eigen levens, die allemaal samenkomen. Dat is moeilijk te schrijven en te organiseren, daarom zie je het niet zo vaak. Maar dat was een van de redenen waarom ik de rol graag wilde hebben.’
Giles is een alleenstaande homoseksuele man, die ouder wordt en het gevoel heeft dat de wereld zonder hem voortraast. Was het moeilijk in zijn huid te kruipen?
‘Nee, want hij is een mens zoals alle andere mensen en ik begreep hem. Ik begrijp eenzaamheid. Ik begrijp verlangen. Ik begrijp behoeftes en begeertes. Ik begrijp ook waarom hij alleen bij het monster zijn hart kan uitstorten, ook al is Elisa zijn beste vriendin. Als hij aan het monster vraagt: “Ben jij altijd alleen geweest?”, bedoelt hij eigenlijk: “Jij ook?” Dit is een film over vergeten mensen, mensen waar overheen gekeken wordt. Guillermo heeft enorme sympathie voor outsiders. Als je een homoseksueel personage hebt, dan is dat in 90% van de Hollywoodfilms zijn complete identiteit. Maar Giles is een gewone man die toevallig homoseksueel is, net zoals hij toevallig schilder is en van musicals houdt. Niks mis mee. En dat is hoe Guillermo de meeste mensen ziet. Je bent wie je bent.’
Heb je veel met Guillermo gesproken over je rol?
‘De meeste van onze gesprekken gingen als volgt: “Denk je dat dit gaat werken?” “Ik weet het niet.” “Okay, dan doe ik dit, gaat dat werken?” “Ik weet het niet.” [lacht] Het was heel veel: “Oh man, ik hoop dat dit werkt.”’
Was het raar om met een monster te spelen?
‘Ik maakte me een beetje zorgen over hoe ik moest reageren op het moment dat ik hem voor de eerste keer zie in de film. Ik dacht: “Niet teveel nadenken, laten we gewoon kijken wat er gebeurt.” In die eerste gezamenlijke scène staat hij op uit een wasmand en hij was hij zo mooi. Hypnotiserend. Het was niet moeilijk daar verbluft op te reageren. Op de set was Doug [Jones] altijd in volle make-up en outfit, vijftien uur per dag. Hij is perfect voor dit soort rollen, met die lange armen en dat dunne lange lijf. Guillermo is ook elke seconde op de set aanwezig, ze werken heel nauw samen. Dat is heel cool om te zien.’
Je woonde in Amerika in 1962, de tijd waarin de film zich afspeelt. Hoe herinner jij je die tijd?
“Ik heb hele mooie herinneringen aan die tijd, maar dat komt door de kleur van mijn huid en wie ik was en wie mijn ouders waren. Daar ben ik me terdege van bewust. Eind jaren ’50, begin jaren ’60, was een geweldige tijd voor witte mannen, maar minder voor alle anderen. Ik kende ook niemand op school die homoseksueel was. Iedereen leefde een geheim leven, het werd allemaal weggemoffeld. Guillermo heeft dat beeld heel mooi weten te vangen. Ik had toen nog totaal geen sociaal bewustzijn. Ik zat op de middelbare school en als ik iemand tegenkwam die er anders uitzag dan ik, dacht ik: “Oh ja, er zijn ook nog andere mensen in de wereld.” Daar schaam ik me nu wel voor, maar dat was de wereld waarin ik opgroeide. Totaal anders dan nu.’
Is het voor jou als acteur belangrijk dat je personages iets over mensen te zeggen hebben?
‘Ik denk dat dat het enige is dat me interesseert. Menselijkheid. Het kan me niet schelen of het Shakespeare is, ik wil een echt mens zien die echte problemen op zijn pad krijgt. Meer kan ik ook niet bieden als acteur. Ik ben niet geïnteresseerd in acteren als metafoor, ik hou eigenlijk niet eens van het woord “personage”. Voor mij is een personage iemand die tegen het publiek zegt: “Kijk, dit ben ik. Je moet begrijpen wie ik ben en waarom ik nu dit doe en nu dit…” Stop! Leef je leven, laat me gewoon zien wat je doet. Dat is wat me interesseert, de rest niet.’
Je bent dit jaar zeventig geworden…
Shut up, shut up! [lacht]
…staan er nog grote dingen op je verlanglijst?
‘Nee, zo denk ik nooit. Ik denk niet na over welke rollen ik nog wil spelen. Ik vind het gewoon geweldig dat ik op deze leeftijd nog zo’n film kan maken als THE SHAPE OF WATER. Deel uitmaken van iets dat zo mooi is, zo bijzonder. Dat je dat op je zeventigste nog kan doen is geweldig. Ooit werkte ik in een theater en ze wilden me een jaarcontract geven, dus toen heb ik ontslag genomen. Ik wil nooit weten wat ik vandaag over een jaar doe.’
Weet je wel wat je eerstvolgende project gaat zijn?
‘Ik ben net klaar met het tweede seizoen van de serie BERLIN STATION, waarvoor ik vijf maanden lang in Duitsland filmde. Ik ben moe en ik neem een tijdje vrij om bij mijn familie te zijn. Als er iets geweldigs op mijn pad komt doe ik het, maar zo niet dan is het ook goed. Ik hou van wat ik doe, maar ik wil niet alleen maar werken. Nu even niks. Maar waarom vraag je dat eigenlijk? Heb je een rol voor me?’
