TGIF| Vanaf deze week draait KOM EN ZIE weer in de bioscoop; een Russische film die wordt gezien als een van de meest overtuigende verbeeldingen van de hel van de oorlog. Maar in hoeverre verschilt de gruwelijkheid van die film nu met die van het horrorgenre?
Ik moest daaraan denken toen ik enkele bijna surrealistische beelden van de film zag. In een recensie voor Cine.nl schreef Rob Comans over die macabere en groteske stijl die hij verbindt aan de schilderijen van Pieter Bruegel de Oude en Jeroen Bosch. Het zijn bijna middeleeuwse visioenen van de hel, maar dan aan het Oostfront tijdens de Tweede Wereldoorlog. KOM EN ZIE schippert tussen die twee polen: enerzijds het keiharde, rauwe realisme van massaexecuties en krijgsgeweld en anderzijds de nog onschuldige blik van de hoofdpersoon, een jonge tiener. Het verhaal gaat dat de destijds veertienjarige hoofdrolspeler grijze haren kreeg, door de traumatische gebeurtenissen op de set.
Nu denk je waarschijnlijk: ‘Nou, George, dank je wel voor deze narigheid op de vrijdag! En gast, waar is nou die portie linkjes? Dit is een toch beetje een downer.’ Ik vraag je nog een momentje geduld en moet bekennen dat mijn keuze om het over deze zenuwslopende oorlogsfilm te hebben, juist werd opgewekt door dit linkje die onze Marjan Westbroek met de redactie deelde. Vice interviewt historicus W. Scott Poole over zijn boek Wasteland: The Great War and the Origins of Modern Horror waarin hij beweert dat elke horrorfilm eigenlijk over de Eerste Wereldoorlog gaat; dat grote conflict dat binnenkort precies honderd jaar geleden ten einde kwam.
Het is een interessant interview waarin Poole ook de Duitse kunstenaar Otti Dix aanhaalt. Als soldaat aan het front ervaarde hij alle gruwelijkheden aan den lijve en gebruikte deze later als onderwerp voor zijn kunst. Je zou kunnen stellen dat de oorlog goed is geweest voor de ontwikkeling van Dix als kunstenaar, ook al zou je niemand zijn onbeschrijfelijke ervaringen aan het front toewensen. Zijn tekeningen hebben dezelfde onwerkelijke kracht van KOM EN ZIE: een eindeloze nachtmerrie, maar dan één die zich afspeelt in de werkelijkheid. Zo laat een tekening een nachtelijke ontmoeting met een gek zien: een duistere figuur, ruw geschetst, waar de waanzin ingekerfd lijkt te zijn in de krassen op zijn gezicht. Hij heeft een ongemakkelijke glimlach en holle oogkassen die je leeg aanstaren. Dix toont in zijn tekeningen ook een lugubere fascinatie voor de verwrongen en verminkte vormen die krijgsgeweld teweeg kan brengen: de willekeurige verdeling van lijken op prikkeldraad na een veldslag; de vervalstadia van huid en wonden die wegrotten of worden aangevreten door de elementen in modderige loopgraven; en de vreemde hoeken en pijnlijke poses van kadavers na het verdragen van artillerievuur of salvo’s van machinegeweren. Keer op keer verrast Dix in zijn pogingen om het onvoorstelbare oprecht en rauw in beeld te brengen.
Je moet verbeeldingskracht hebben om de oorlog te visualiseren. Dat had de arts en kunstenaar Henry Tonks ook. Hij maakte confronterende potretten van verminkte soldaten die tijdens WOI de Britse ziekenhuizen overspoelden. Volgens Poole bestaat er een link tussen deze beelden en de ontwikkeling van de moderne horrorfilm. Zou het zo zijn dat die misvormde gezichten de basis legden voor Freddy en Jason? En komt de body horror ook voort uit wat er toen gebeurde met lichamen die in contact kwamen met hard staal, giftig gas en onverdraagbaar vuur? Denk daar maar eens over na.
Maar goed, genoeg oorlog! Jullie hadden ook een extra grote dosis linkjes besteld, toch?
Laten we maar beginnen met het uitmelken van nostalgie. Stephen Kings PET SEMATARY krijgt een remake. Na IT en series zoals CASTLE ROCK en MR. MERCEDES blijf ik me wel afvragen of ze zo braaf de hele rits afgaan. THE LANGOLIERS en MAXIMUM OVERDRIVE, anyone? Natuurlijk zijn er genoeg fans die zich afvragen hoe dit gaat aflopen. Zie bijvoorbeeld deze vergelijking van de trailers van origineel en reboot. Het lijkt wel alsof alle horroriconen weer uit de dood herrijzen. Zo krijgt onze favoriete friend ’til the end ook een tv-serie.
Horrorfans zijn natuurlijk nieuwsgierig wat de wispelturige regisseur David Gordon Green gaat bakken van HALLOWEEN. Ik hoop stiekem dat het een stonerkomedie wordt zoals zijn PINEAPPLE EXPRESS of het flauwe YOUR HIGHNESS. Michael Myers die gewoon een grote bong in de vorm van een pompoen deelt met Laurie terwijl ze een lachkick krijgen op de bank en gaan kijken naar slechte horrorfilms. Dat John Carpenters HALLOWEEN komisch potentieel heeft, wordt wel bewezen door dit filmpje.
Dan nog even wat STAR WARS. De altijd drukke Jon Favreau waagt zich aan een uitbreiding van de intergalactische sage met een serie die zich afspeelt tussen RETURN OF THE JEDI en THE FORCE AWAKENS. Verder hebben de geruchten over ijverige Russische hackers fans geïnspireerd om deze muzikale tribute te maken over die hele heisa.
In nationaal horrornieuws: de nieuwste streamingdienst van Nederland heet Horrify en dompelt zich geheel onder in de gore and guts. De site belooft kwaliteitshorror voor maar een paar pieken per maand. Toevallige timing..? Tijdens Amsterdamned 2018 (24 t/m 27 oktober) wordt door niemand minder dan Jan Doense, in samenwerking met Schokkend Nieuws, nog een ander VOD horror portal gelanceerd dat al een enige tijd in ontwikkeling is: Fear Unlimited, vanaf eind november beschikbaar in de hele Benelux! Wordt vervolgd…
Verder wordt deze nieuwe film vergeleken met THE CABIN IN THE WOODS. Ach, we zullen het wel zien. In Esquire wordt BRAM STOKER’S DRACULA geëerd als een ware liefdesbrief aan de cinema. En deze oude meester had blijkbaar nog wat scenario’s in de kast liggen tussen al die halfdode zombies. Ben benieuwd of nieuwe horrorregisseurs zich daaraan gaan wagen. En nu we het dan toch over zombies hebben… Hier nog wat leuke lijstjes als je kijktips zoekt. De één over technologie en horror en de ander voor als je nog een Giallo-maagd bent.
Eind november opent een grote tentoonstelling van David Lynch in Maastricht waarin zijn kunstwerken centraal staan. Wil je dat mensen onder de indruk zijn van jouw kennis van deze Amerikaanse meester? Kijk dan naar dit filmpje dat haarfijn uitlegt wat alles in MULLHOLLAND DRIVE betekent. Hoe zit het nou met die rode lamp in het huis van de hoofdpersoon? Oh, Lynch had gewoon honger… En die enge zwerver met dat misvormde gezicht? Als je goed kijkt is het Yoda! Succes gegarandeerd als je interessant wil doen tijdens de vernissage.
En wie al die popculturesciencefictionhorrorfantasy te low brow vindt, krijgt hier nog wat pretentieuze shit geserveerd.
Cheers!
