De aspunt van een sigaar… wordt een spiegelei… verandert in mieren onder een kijkglas… wordt een oog… De psychedelische western-polar van Hélène Cattet en Bruno Forzani is weer een uitgekiend spel van erotische, gewelddadige en cinematografische associaties.
LAISSEZ BRONZER LES CADAVRES begint met close-ups van mannen met samengeknepen ogen onder de brandende zon. Ze schieten hun wapens leeg… op een schilderij. Kogelgaten in dikke lagen verf. Het is een opening die het oeuvre van Hélène Cattet en Bruno Forzani helder samenvat. AMER (2009), L’ÉTRANGE COULEUR DES LARMES DE TON CORPS (2013) en nu deze derde film: de liefde voor de giallo en in dit geval vooral de Italiaanse western is niet te missen – maar het doel is anders. Je kunt ook gerust vergeten dat LAISSEZ BRONZER LES CADAVRES gebaseerd is op de eerste roman van Jean-Patrick Manchette die vanaf 1971 in Frankrijk bekend werd met zijn cynische en antiautoritaire neo-polars. Cattet en Forzani bedrijven geen exploitatie of sociale kritiek, zelfs geen psychologie: de wereld die je via hun films betreedt is er een van de fantasmagorie, het fetisjisme en Sergio Morricone.
De setting doet denken aan Roman Polanski’s CUL-DE-SAC uit 1966. Luce (Elina Löwensohn) is een excentrieke en verveelde kunstenares. Ze woont samen met Max, de gesjeesde auteur van La rose sous la cendre (‘de roos onder de as’), in een ruïne aan de mediterrane kust (de film werd in Corsica opgenomen). Ze krijgen bezoek van vier zware jongens: Rhino (Stéphane Ferrara), ‘de bruut’, ‘het jonkie’ en advocaat Bisorgueil. Op 16 juli, 12 uur 30 precies, overvallen de criminelen een politietransport en maken 250 kilo goud buit. Ze trekken zich terug in Luce’s vervallen burcht – maar de onverwachte komst van Max’ vrouw en kind, twee motoragenten én onderlinge wantrouwen en verraad doen de zorgvuldig geplande overval volkomen ontsporen.
Eén locatie en een shoot out van iedereen vs. iedereen: dat doet natuurlijk denken aan FREE FIRE (2016). Maar waar Ben Wheatley zich concentreert op de galgenhumor en de zorgvuldige choreografie van het vuurgevecht, doen Cattet en Forzani er alles aan de kijker te desoriënteren. Die tussentitels met het tijdstip bieden de illusie van houvast, maar de regisseurs zetten ze in om alle gevoel van tijd nog effectiever te versplinteren. De locatie idem: we zien ergens een luchtfoto van de ruïnes en er lopen mieren overheen – waar we ons precies bevinden is volkomen irrelevant. Elina Löwensohn en Stéphane Ferrara hebben fantastische tronies, maar het script voorziet niet in personages van vlees en bloed. In de wereld van LAISSEZ BRONZER LES CADAVRES zijn andere dingen belangrijker: het gekraak van het zwarte leer van de politie-uniformen bijvoorbeeld, of Rhino’s aansteker die klinkt als een bosbrand, of Max’ ring met een grote groene steen. De grootste verwarring zaaien Cattet en Forzani met een mysterieuze naakte dame in goudverf en een kruisigings- annex bondagescène. De sleutel zit in de details. Max’ boek is een aanwijzing.
Het gebrek aan houvast op alle vlakken – tijdstip, locatie, persoonlijkheden, verhaallijn – is soms wel frustrerend. Wie niets aan kon met de twee eerdere films, zal door LAISSEZ BRONZER LES CADAVRES niet op andere gedachten worden gebracht. Een tweede bezichtiging leidt zeker tot meer waardering. Dat je gedachten afdwalen bij een vuurgevecht dat soms nauwelijks te volgen is – laat het maar gebeuren. Iedere Schokkend Nieuws-lezer zal smullen van de prachtmuziek uit onder meer FACCIA A FACCIA (Sergio Sollima, 1967), ¡MÁTALO! (Cesare Canevari, 1970) en ZOMBIE HOLOCAUST (Marino Girolami, 1980) en het schitterende camerawerk van Manuel Dacosse (AMER, ALLÉLUIA, ÉVOLUTION). Cattet en Forzani zijn unieke stilisten en hun nieuwste is een droom waarin de zon en de gemoederen opvlammen, de urine en het goud klateren – en je ogen zich hardhandig laten strelen.
BE: 10 januari, in Nederland te zien op het IFFR. Copyright Barend de Voogd. Overname uitsluitend na goedkeuring van de rechthebbende. Online gepubliceerd 10 januari 2018.
