Cronenberg
Cronenberg
INTERVIEW

Videoconference met Cronenberg

Cronenberg Zondag aanstaande is het zover. Het EYE filmmuseum in Amsterdam opent de deuren van David Cronenberg – The Exhibition. De Canadese regisseur, verantwoordelijk voor klassiekers als SHIVERS, VIDEODROME en THE FLY, moest helaas zelf op het laatste moment verstek laten gaan. Schokkend Nieuws had daarom verleden week een interview met hem via UmbyCord, pardon, skype.

Van 22 juni tot 14 september kun je je in het EYE filminstituut te Amsterdam vergapen aan de vreemde en verontrustende objecten uit het oeuvre van Cronenberg. De Accumicon-helm uit VIDEODROME (1983), de telepod uit THE FLY (1986), de Instruments for Operating on Mutant Women uit DEAD RINGERS (1988), de schrijfmachines uit NAKED LUNCH (1991), de spelconsole uit EXISTENZ (1999)… Bovendien vertoont EYE in de komende maanden ook alle films uit het oeuvre van The King of Venereal Horror. Van zijn allereerste undergroundfilm TRANSFER (1966), via SCANNERS (1981) en A DANGEROUS METHOD (2011), tot zijn allernieuwste, MAPS TO THE STARS (vanaf 28 augustus)!

Maar genoeg lofzang, we horen het liever van de man zelf. In de augustus/september-editie van Schokkend Nieuws lees je het hele interview. Hier is alvast een voorproefje.

Wat ontzettend jammer dat u zelf niet kunt komen!

‘Ja, maar jíj kunt nog steeds gaan. Ik heb helaas andere verplichtingen. Ik ben nog nooit in Amsterdam geweest en ik zou graag een keertje komen. Dit was een perfecte gelegenheid geweest, jammer.’

De expositie is samengesteld door Piers Handling en Noah Cowan van het Toronto International Film Festival (TIFF). Was u erbij betrokken?

‘Niet echt. Ik heb ze met een paar dingen geholpen. Het TIFFF en ik zijn min of meer samen opgegroeid en we hebben elkaar altijd gevoed. Het zijn de perfecte mensen om dit te doen, want ze kennen mij persoonlijk en ze begrijpen de ontwikkeling in mijn films. Het heeft ze zeker vijf jaar gekost om de tentoonstelling samen te stellen. Ze hebben fantastisch werk geleverd. Ze hebben al die artefacten, alle creatures, weer opgespoord. Ik bewaar die niet. Ik heb geen archief of museum of zo. Ik bewaar thuis slechts één of twee dingen die ik echt zie als een soort sculpturen. Ze hebben al die verschillende mensen die objecten bezitten weer moeten opsporen. Er zitten echt ongelofelijke dingen tussen, die de lezers van je blad zeker zullen bevallen’

Dat denk ik ook. Als ik de aankondiging zo bekijk, lijkt het alsof de nadruk ligt op de objecten uit de eerste helft van uw carrière.

‘Dat is min of meer natuurlijk. Het gaat immers om dingen die voor mijn films zijn gecreëerd en anders niet bestaan zouden hebben. Ik vermoed dat er wel kostuums zijn van A DANGEROUS METHOD, maar films als EASTERN PROMISES en A HISTORY OF VIOLENCE zijn nu eenmaal meer naturalistisch en hedendaags. Zelfs COSMOPOLIS genereerde niet van dit soort artefacten. Bovendien, veel van wat je maakt – zeg de creatures in NAKED LUNCH – maak je echt alleen om te filmen. Het zijn geen sculpturen die honderden jaren moeten meegaan. Ze zijn van rubber of plastic en hebben de neiging uit elkaar te vallen. Ik zie het bijna als archeologie. Het zijn stukjes, overblijfselen.’

EYE zet op de website het woord ‘horrormeester’ tussen aanhalingstekens. Ernest Mathijs schreef een boek over u getiteld From Baron Blood to Cultural Hero. Veel mensen maken een onderscheid tussen de horrorregisseur van de jaren zeventig en tachtig en de Cronenberg van nu. Bent u daar gelukkig mee? Het is duidelijk dat u nu andere films maakt, maar voelt u het zelf ook als een breuk?

‘Voor mij is het is een heel natuurlijke evolutie geweest. Ik zie het niet als een gespleten carrière. Toen ik nog genrefilms maakte, zat daar ook DEAD RINGERS tussen, dat gebaseerd is op een waargebeurd verhaal. Het is volgens mij ook heel gemakkelijk om een film als SPIDER te verbinden aan mijn eerdere films. Het hangt er maar vanaf hoe je ernaar kijkt. Voor de fans die houden van monsters en creatures en rare pods: dat heb ik de laatste jaren niet meer gedaan, dat is waar. Maar als je naar de thema’s kijkt, dan zie je dat al die films heel erg met elkaar samenhangen. Creatief, wanneer ik een film maak, voelt het nog steeds hetzelfde.’

Ik las onlangs een recensie van Roger Ebert die THE BROOD in 1979 nog ‘reprehensible trash’ noemde. Misschien zijn de mensen, de critici vooral, ook anders naar uw werk gaan kijken?

‘Dat is zeker waar. Ik denk dat Ebert mijn werk later beter is gaan begrijpen. Hij moest iets leren, want hij zag iets wat hij nog nooit eerder gezien had. Ik denk niet dat ik arrogant ben, als ik dat zeg. Het was heel gemakkelijk voor hem om alleen de enge en smerige delen van THE BROOD te zien, en het niet te begrijpen en te verwarren met een oppervlakkig shock fest. Ik denk dat het voor sommige mensen even geduurd heeft om te begrijpen wat ik aan het doen was. Dat is normaal wanneer je iets probeert dat nog niet eerder is gedaan.’

Waar ik me erg op verheug, is dat we op de expositie ook enkele van uw minder bekende korte undergroundfilms en vroege films voor de Canadese televisie kunnen zien. Is er een bij die wat u betreft speciale aandacht verdient, een film waar u nog steeds bijzonder trots op bent?

‘Trots is niet echt het woord. (lacht). Dit zijn overblijfselen van mijn leven in die tijd. Dingen die ik toen kon maken, binnen mijn financiële mogelijkheden en mijn creatieve vaardigheden. Ik heb die dingen gemaakt for better or for worse en ik zou ze nooit veranderen. George Lucas mag zijn oude films graag overdoen met nieuwe technologie, en dat is een interessante benadering, maar ik heb liever dat het blijft zoals het was. Die films geven je een indruk van de periode, van de omgeving, van waar ik toen zat met mijn hoofd en van wat ik toen kon. Vergeet niet: ik ben nooit naar de filmacademie geweest. Het was moeilijk om aan de bak te komen. We filmden niet onder de best denkbare omstandigheden. Je ziet me leren, je ziet me het medium proberen te begrijpen en langzaam zie je me mijn eigen stem ontwikkelen.’

Heb ik het juist als ik zeg dat uw eerdere films persoonlijker aanvoelen dan de latere films? A HISTORY OF VIOLENCE of COSMOPOLIS lijken me bijvoorbeeld meer op de buitenwereld gericht, observerend, theoretisch… Uw eerdere films lijken meer uit een donkere plek in uzelf te komen, geobsedeerd bijna.

‘Ik denk niet dat ik ooit geobsedeerd ben geweest. Zo zie ik mezelf totaal niet…’

Meer over Cronenbergs al dan niet bestaande geobsedeerdheid, zijn filminvloeden, wat het betekent een Canadese regisseur te zijn, de aangekondigde remakes van o.a. RABID en VIDEODROME en zijn in september te verschijnen eerste boek Consumed in Schokkend Nieuws #109. Vanaf 8 augustus!

Cronenberg – The Exhibition
22 juni – 14 september
EYE Filmmuseum
IJpromenade 1
1031 KT Amsterdam
Programnma en reserveringen

16 juni 2014

Fan van horror, sci-fi en cult?

Neem een abonnement!

Ons magazine bevat nóg meer en staat vol interviews, recensies en achtergronden.
Voor slechts 35 euro valt-ie 6x per jaar op je mat!
Liever digitaal ontvangen? Dat kan ook!