TGIF | Theodoor Steen heeft het in zijn TGIF, met frisse tegenzin, weer over Scorsese vs. Marvel, en waarom franchises niet altijd creatieve armoede betekenen.
Julius constateerde vorige week in de TGIF dat wat hem betreft het laatste woord over Scorsese vs. Marvel wel gezegd was, maar toen moest verdorie de meestercineast zijn bek weer opentrekken in de New York Times. En uiteraard werden daar ook weer opiniestukken over geschreven en vragen over gesteld door interviewers. In de New York Times verklaart Scorsese zich nader en stelt, mijns inziens terecht, dat hij zich vooral zorgen maakt over de manier waarop grote bedrijven als Disney de kleinere films verdrukken. Het is iets waar hij sinds de jaren 80 al in meer of mindere mate mee kampt, getuige dit mooie artikel over die roemruchte periode in zijn oeuvre. Ook Roger Corman deed een duit in het zakje en noemde de verhalen in Marvelfilms simplistisch. Dat Corman zelf ook in wezen een kapitalistische opportunist is laten we even buiten beschouwing, want hij zette zijn centen wel vaak in voor gewaagde, gelaagde en vernieuwende genrefilms. Veel grote filmmakers hebben immers bij hem kunnen starten.
Misschien kan je zelfs een lijn trekken van Corman naar de franchise THE TERMINATOR, die immers begon als een B-film, geregisseerd door Corman-protegé Cameron. Dat de serie zelf bestaat uit een reeks geslaagde en vooral minder geslaagde sequels die telkens het wiel opnieuw uit proberen te vinden, zorgt er misschien voor dat TERMINATOR: DARK FATE jammerlijk geflopt is. Ergens wel jammer, want hoewel ik de film niet gezien heb, hoor ik toch goede dingen. Even interessant vanuit het oogpunt van de TERMINATOR zijn de tientallen goedkope no-budget rip-offs, want we moeten niet vergeten dat de god Mammon ook heerst bij B-filmers: zonder geld geen film, ook niet in de genre- of arthousehoek.
Dat is ook waarom mensen als Robert Eggers, Jordan Peele en Ari Aster hun tweede films wat vreemder en persoonlijker konden maken. Dat was niet gebeurd als hun eerstelingen geen succes waren geweest, en dan nog moesten ze zich wel verhouden tot de genre-verwachtingen. Eggers is trouwens te gast in deze interessante podcast. Ik ben wel blij dat deze filmmakers de centen kregen voor hun unieke visie. Ik word pas echt cynisch van iets als THE LION KING (2019), die sterk gefileerd wordt in de honest trailer hieronder.
Ook zorgelijk vind ik de trend dat films ingepast moeten worden in een franchise, zelfs als ze buiten de lijntjes kleuren. Ik ben geen fan van JOKER, ironisch genoeg een project waar Scorsese lange tijd omheen cirkelde, maar de film houdt de gemoederen zeker bezig. Is de film immoreel? Of zegt hij juist wat over toxic masculinity? Ik vind het interessante discussies, maar het is jammer dat ze gaan over een film die een proloog is voor de BATMAN-franchise. Dat franchise-denken vind ik eigenlijk het meest aanstootgevende aan de film.
Maar toch, genrefilms zijn bij uitstek een filmsoort waarin gespeeld kan worden met het opzoeken van grenzen en verwachtingspatronen. Juist ook als een film onderdeel is van een franchise. Dit interessante video-essay legt uit waarom horror het beste genre is, en stelt dat het spel met clichés en beproefde formules juist een van de sterke kanten is van het genre. En dat horror zich bij uitstek leent voor metaforen en het opzoeken van grenzen. Zie ook THE SHINING, waar Kubrick besloot het boek van King volledig op de schop te gooien. Het resultaat was een film die, in tegenstelling tot wat King beweert, juist het discours rond THE SHINING aanvult en verrijkt. Bekende namen, titels of franchises hoeven niet de doodsteek te zijn voor creativiteit, zeker niet in het horrorgenre.
Ik ben dan ook benieuwd wat Richard Stanley gaat doen met COLOR OUT OF SPACE (zie de trailer hier). Zeker nu het succes van de film waarschijnlijk betekent dat hij voor het productiebedrijf SpectreVision nog twee Lovecraftverfilmingen mag maken. De producenten van SpectreVision, Daniel Noah en Elijah Wood, hebben trouwens mooie ideeën over wat hun ideale horrorfilms zouden zijn. Ook hier zien we franchise-denken, want ze zouden graag een film maken met de koning aller slashers, Freddy Krueger. Maar laten ze het maar doen, want je kunt nog veel kanten op met de NIGHTMARE ON ELMSTREET-reeks.
In datzelfde hoekje van makers die een eigen stempel drukken op beproefde verhalen hebben we Damon Lindelof, die met WATCHMEN wezenlijke dingen zegt over autoriteit. En Leigh Whannell, die THE INVISIBLE MAN (zie hier de nieuwe trailer) gebruikt als metafoor voor huiselijk geweld en in dit interview verklaart waarom. Of Ben Zeitlin (BEASTS OF THE SOUTHERN WILD) die met WENDY een nieuwe draai geeft aan het Peter Pan-verhaal.
En er worden nog twee doden tot leven gewekt: er komt een nieuwe SCREAM, en dat was te verwachten, maar er komt ook een nieuwe James Dean-film, en dat laatste is onverwacht én zorgelijk. Ben ergens wel benieuwd wat Scorsese daarover te zeggen heeft.
Tot slot de vergaarbak: een video-essay over BRAM STOKER’S DRACULA, een ode van Billie Lourd aan haar moeder Carrie Fisher, een betoog over BUFFY, Willem Dafoe over zijn favoriete rollen, een pleidooi voor THE FACULTY, een re-cap van de HELL HOUSE LLC-reeks, naar aanleiding van PARASITE interviews met Bong Joon-Ho en zijn hoofdrolspeler Song Kang-Ho en een lijstje met de beste horrorfilms van dit decennium die je nooit zag. Adempauze. Plus: een video-essay over de hel in films, waarom THE NIGHTMARE BEFORE CHRISTMAS queer is, 10 goede Europeaanse horrorfilms, een tiplijst van Tom Savini en een essay over Tim Burton.
Een fijn weekend gewenst!
