Ik kwam deze week een gedicht tegen van William Butler Yeats dat mijn pessimisme over het huidige politieke en culturele klimaat goed verwoordt. De vertaling is van Menno van der Beek:
Draaiend en draaiend, de cirkel wordt steeds groter,
dus hoort de valk de valkenier niet meer;
alles gaat stuk; het midden houdt geen stand;
de wereld moet het doen met anarchie,
bloeddonker komt het tij op. Overal
verdrinkt de ceremonie van de onschuld;
de beste mensen willen niks, terwijl de slechtste
vol vuur zijn en volledig overtuigd.
Het gedicht dateert uit 1919 en werd in 1968 door Robert Kennedy aangehaald om de verdeeldheid ten tijde van de Vietnamoorlog te beschrijven. Yeats’ gedicht heet The Second Coming. Ik wil niet beweren dat het nu zó apocalyptisch gesteld is met de wereld, maar de verdeeldheid die hij beschrijft herken ik wel. ‘Het midden houdt geen stand’ – zowel in de politiek als in de popcultuur, lijkt het wel. In ’19 en ’68 stond de verdeeldheid in het teken van de oorlog en de strijd tegen communisme of imperialisme. Tegenwoordig wordt de strijd het best getypeerd met dat verduivelde woord ‘identiteit.’ Ons land, onze grenzen, onze cultuur, onze geschiedenis, ons ras, ons gender, onze films… De hele wereld gedraagt zich als een angstige puber: wie ben ik en wie pakt me dat af?
Zo vatten sommige mensen STAR WARS: THE LAST JEDI kennelijk op als een persoonlijke aanval. Begin deze maand startte de Facebookpagina Down With Disney’s Treatment of Franchises and its Fanboys een frontale aanval op ‘Kathleen Kennedy and her feminazi agenda’. Nou is er best wat aan te merken op THE LAST JEDI, maar de retoriek van deze ‘rebellion’ is wel heel oorlogszuchtig. Ze claimde Kelly Marie Tran als trofee: de actrice werd door trolls van Instagram gepest. Deze week dook de website www.remakethelastjedi.com op. Ik vermoed dat dit van dezelfde pro-straight white male-woestijnplaneet komt, maar deze helden blijven natuurlijk liever anoniem. Volgens de site is er inmiddels 370.000.000 dollar toegezegd voor een remake van THE LAST JEDI… zonder dat er een scenario is, zonder regisseur, zonder acteurs. Men weet vooral wat men niet wil.
Ik vind ironie de beste reactie. Maar misschien gedraag ik me dan wel precies zoals Yeats het in zijn gedicht voorspelde? ‘Terwijl de slechtste vol vuur zijn en volledig overtuigd’, willen ‘de beste mensen […] niks.’ Lees: je trekt je maar terug uit die ellendige, verhitte FB-discussies en maakt hoogstens nog een spottende opmerking.
Natuurlijk: ik begrijp de emotie wel. We houden van onze films, maar moet ik me echt kwaad maken over het feit dat SyFy en Morgan Creek een tv-serie van NIGHTBREED willen maken? Is Don Mancini nou helemaal van de pop gerukt? Mag Robert Zemeckis met zijn tengels aan THE WITCHES zitten? Pffft. Het is buiten te warm om boos te worden. De paradox is bovendien dat als je heel diep in deze bodemloze put der tekortschietende creativiteit kijkt, je soms toch nog een leuk idioot idee vindt: een Cheighton Duke Spinoff, bijvoorbeeld. Of – ergens helemaal aan het uiteinde van de Spiderverse – en film over Morbius the Living Vampire. Of deze PSYCHO-tribute, van de regisseur van THE WINDMILL MASSACRE.
.
Haal diep adem, temper je rage, wacht liever af en sta open voor iets anders wat ook mooi, interessant of spannend kan zijn. In relatieve stilte hoor je de zachte stemmen beter. Zoals dit zinnige artikel over genderswaps, bijvoorbeeld. Het is niet omdat dolle fanboys de GHOSTBUSTERS-remake als een aanslag op hun whatever zien, dat iedere genderswap ook meteen een goede film oplevert. Of deze, deze vind ik bijna ontroerend: Historicus Han Nijdam, kenner van koning Radboud en de vroegmiddeleeuwse tijd, ‘wordt een beetje verdrietig van alles wat niet klopt’ aan Roel Reinés actiefilm REDBAD.
Noem het ‘de ceremonie van de onschuld’ die niet mag ‘verdrinken’ in ‘het bloedrode tij’. Ik weet niet precies of dat is waar Yeats op doelde, maar ik denk dat David Lynch in die ceremonie voorop mag gaan. Lynch publiceert binnenkort zijn memoires, Room To Dream, en gaf ter gelegenheid daarvan een interview , dat dan helaas weer vooral de aandacht trok vanwege een onhandige uitspraak over Trump. Maar punt 1: Wie was die Nederlandse journalist waarover Lynch het in dit stuk heeft? En punt 2: Ik denk dat ik Lynch wel snap. Dromers als hij riskeren snel het verwijt van naïviteit, maar ik denk ook dat alleen onschuldige dromen ons nog ruimte bieden tussen like en hate.
De dromen van de kinderen die in 1987 MONSTER SQUAD zagen. Dromen van de wonderlijke en lichtelijk creepy wereld van het Japanse retro-futurisme. Of – voor mij als lid van de club van te zware mannen met ongeschoren kaken en zwarte t-shirts – helemaal wonderlijk: de wereld van ELLE modemagazine. Welkom allemaal! Neem een bad of een bad, trek je beste HEREDITARY-outfit uit de kast en sluit je aan bij de ceremonie van de onschuld.
Fijn weekend!