TGIF| De eerste foto van een zwart gat zette George Vermij aan het denken over tijd en ruimte, en over hoe wij worden meegezogen door de aantrekkingskracht van het vreemde.
Jullie hebben waarschijnlijk de foto al voorbij zien komen op social media: de gloeiende donut die duizenden lichtjaren verwijderd is van ons zonnestelsel. Het is het eerste beeld van een zwart gat. Een bijzondere foto, die in zijn wazigheid niet immuun is voor spot, getuige de talloze reacties op het internet. Zo was Sam Neill er snel bij om te zeggen dat al die poeha hem weinig doet. En het viel veel mensen op dat die gloeiende cirkel wel heel erg lijkt op een kwade entiteit uit een bekende fantasy-franchise. Ik verwacht zelf nog een Matthew McConaughey reactievideo over deze historische ontdekking.
Naast al die lolligheid deed de foto mij ook denken aan de aantrekkingskracht die dat onvoorstelbare fenomeen uitoefent op sciencefictionschrijvers en filmmakers. Zo werd in INTERSTELLAR al een poging gewaagd in het gat te duiken. Als je nog verder terug in de tijd gaat, kom je uit bij de vreemde Disneyfilm THE BLACK HOLE. Scout Tafoya maakte een video-essay over dit ongewone scifi-uitstapje dat wilde inhaken op het succes van STAR WARS.
Tafoya heeft het er vooral over dat dit raar terrein is voor een Disney-productie en toch een gevoel van ontzag weet op te roepen. Veel scènes in de film zijn nog steeds eng, ondanks het houterige acteerwerk en de gedateerde production value. Een oude film uit een heel andere tijd kan in dat opzicht dus werken als een soort zwart gat. De special effects en de kostuums zijn misschien verouderd, maar ergens hebben ze ook een eigenaardige aantrekkingskracht omdat ze zo ver verwijderd zijn van onze eigen tijd.
Die fascinatie voor de toekomst van gisteren zie je ook terug in hauntology. Een term die door literair criticus Jacques Derrida werd gemunt, om aan te geven hoe beelden uit het verleden nog steeds rondspoken in het nu. De Britse cultureel criticus Mark Fisher raakte ook in de ban van die schimmige visioenen uit het verleden en schreef daar boeiende essays over. Denk aan wazige herinneringen van enge tv-series die je als kind zag en die een bepaalde stijl hadden die alleen in dat specifieke tijdsgewricht kon bestaan. Dit filmpje van de BBC legt hauntology nog eens haarfijn uit en laat zien hoe eigentijdse kunstenaars, musici en filmmakers zich laten beïnvloeden door vroeger.
En natuurlijk heeft het iets spookachtigs wanneer we een vreemd en verontrustend filmpje zien uit een andere tijd. Neem bijvoorbeeld een Brits voorlichtingsfilmpje als LONELY WATER uit 1973, met de stem van Donald Pleasance. Of het traumatiserende en nachtmerrie-achtige THE FINISHING LINE: een film die het voor elkaar krijgt om hyperrealistisch en surrealistisch tegelijk te zijn. En om dan toch maar met iets buitenaards te eindigen; hier een mysterieus en naar wezen dat opeens opduikt uit een andere dimensie in de serie SPACE 1999. Het is misschien in elkaar geknutseld met primitieve speciale effecten, maar het blijft doodeng.
Naast het zwarte gat was er natuurlijk meer nieuws deze week. Horrorkenner en filmcriticus Kim Newman raadt je aan lekker veel enge films te kijken met je kroost. Leuk, als je in plaats van die brave familiefilm gewoon een slasher-marathon organiseert, want dat is alleen maar goed voor later: ‘(…) since then, as a critic and novelist, I’ve been chasing that dragon – trying to find again the fear, the perfect cosmic awe, that horror films are in your mind before you actually see one.’
Omdat GAME OF THRONES ook weer gaat beginnen, is er deze week geen gebrek aan analyses, fanfilmpjes of ander theorieën. Laten we beginnen met de onstuitbare mars van White Walkers die al een flinke bres in de grote muur hebben geslagen. Op de muziek van de White Stripes marcheren ze nu de Seven Kingdoms binnen. Vox heeft een mooi artikel over de veranderende kostuums van Cersei en wat die zeggen over haar rol als koningin. Diezelfde site laat ook zien hoe fictieve talen als Dothraki worden bedacht. Patton Oswalt, tot slot, heeft al enkele vruchtbare en geinige ideeën voor ná het laatste seizoen van de mythische serie.
Ook de gekte rond AVENGERS: ENDGAME is losgebarsten. Als je het superheldennieuws gevolgd hebt, weet je dat er genoeg fantheorieën zijn over Thanos´ aars en een dappere Ant-Man die… ach lees het maar zelf. Nu is er ook een aanstekelijk en irritant deuntje dat als een oorwurm in je hoofd blijft zitten, een beetje zoals Ant-Man in Thanos’ anu… Eh, nu we het toch over viezigheid hebben, kan dit nieuwtje ook wel. Trek dus een luier aan als je naar ENDGAME gaat, anders mis je iets. Mocht je meer vooronderzoek willen doen: dit zijn de puikste fantheorieën van het interweb.
We sluiten deze TGIF af met wat muziek en trailers. Michael Abels legt uit wat er achter zijn soundtrack voor US schuilgaat. Benjamin Wallfisch doet dat met het openingsdeuntje voor HELLBOY. Trump jat muziek van Batman, en Warner Bros. is niet blij. Nu maar hopen dat The Dark Knight het Witte Huis op orde brengt. Muziek is ook erg belangrijk in de nieuwe trailer van Nicolas Winding Refns TOO OLD TO DIE YOUNG. De beelden beloven (surprise, surprise…) een helletocht door een duistere onderwereld gehuld in neonlicht. Het is maar afwachten of deze Deense jonge hond zijn mojo weer heeft hervonden. Een gerespecteerde oude rot is in ieder geval ook weer bezig: hier de trailer van de nieuwste film van Brian De Palma.
Cheers!
