THE SURFER doet denken aan PIG, een van de beste films van 2021. In beide films zien we Nicolas Cage vernederd worden en verwachten we dat hij wraak gaat nemen, maar pakt het anders uit.
Pas op voor films waarin de personages geen namen hebben, maar vernoemd zijn naar hun rol, schreef Roger Ebert over THE DRIVER. Het is een opzichtige manier om duidelijk te maken dat we met symboliek te maken hebben. Nicolas Cage heeft gelukkig het talent om met zijn berucht excentrieke acteerstijl persoonlijkheid toe te voegen aan de inderdaad symbolische titelfiguur van THE SURFER.
De surfer geeft het niet zomaar op, maar het wordt hem knap lastig gemaakt. Zijn telefoon is leeg, zijn auto wordt gestolen. De politie staat aan Scally’s kant. Vanaf de parkeerplaats aan het strand bekijkt de arme man de surfclub, terwijl de vernederingen zich opstapelen tot in het absurde.
De surfer wil het huis aan de Australische kust kopen waar hij opgroeide. Hij rijdt met zijn tienerzoon (Finn Little) naar het strand om hem te verrassen met dat nieuws tijdens een partijtje surfen. Maar het loopt anders: ‘Don’t live here, don’t surf here’, bijt een brede vent hem toe. De golven blijken geregeerd te worden door een stel macho’s onder leiding van zelfhulpgoeroe Scally (Julian McMahon), een soort Tyler Durden van FIGHT CLUB  – of noem de werkelijke voorbeelden van YouTube en TikTok maar op.
Wie de trailer gezien heeft, verwacht misschien dat Cage uiteindelijk hard zal terugslaan, maar THE SURFER is net als PIG meer geïnteresseerd in introspectie dan in vergelding. Scenarist Thomas Martin en regisseur Lorcan Finnegan hebben iets te zeggen over mannelijkheid in de 21e eeuw, en over het gevaar van vechten voor je droom. Waar PIG uiteindelijk een eenvoudige, optimistische film boodschap heeft over de zin van het leven, is THE SURFER te zien als een cynische waarschuwing. Die is het horen waard, hoewel Martin en Finnegan iets te expliciet en te repetitief worden.Â
Je vat de clou al lang voordat die nog eens in dialoog benoemd wordt. Dat is niet goed voor het tempo van de film. Maar gelukkig is Finnegan een uitstekend stilist, die de zinderende hitte van het strand voelbaar maakt met agressief heldere kleuren. Zelden leek een strakblauwe lucht zo vijandig. Met veel plotselinge close-ups en korte schijnbare flashbacks brengt Finnegan overtuigend de gekte over waaraan de surfer ten prooi valt.
THE SURFER is de mindere van wat Cage’ anti-wraaktweeluik genoemd kan worden. Op de double bill moet het zelfverzekerde PIG de afsluiter zijn. Maar ervaar deze lekker ongemakkelijk broeierige, bij vlagen hallucinante filmervaring met een betrouwbaar sterke Cage vooral in de bioscoop.
