RIP | Phil van Tongeren en Jan Doense halen herinneringen op aan de eergisteren overleden horrorlegende Stuart Gordon.
Phil van Tongeren, mede-oprichter van Schokkend Nieuws:
‘Voordat Stuart Gordon in 1985 zijn debuut maakte als filmregisseur met het inmiddels klassieke RE-ANIMATOR, leidde hij het experimentele theatergezelschap The Organic Theater in Chicago. Tijdens een telefonisch interview dat ik met hem had in 2004 (Schokkend Nieuws #65) kwam die voorgeschiedenis kort aan de orde, waaronder de voorstellingen die het gezelschap midden jaren 70 gaf in Amsterdam (en Rotterdam). Dankzij het onvolprezen online-archief Delpher zijn de persreacties uit die tijd eenvoudig op te snorren.
Opvallend: de filmische kwaliteiten van Gordons theaterregie worden ook dan al opgemerkt. In september 1974 was Gordon, 27 jaar oud, met The Organic Theatre voor het eerst in Amsterdam. In theater Mickery (nu: het Rozentheater, Rozengracht 117) werd de kluchtige voorstelling Bloody Bess opgevoerd, over twee vrouwelijke piraten. Het Parool was lovend, al viel er in de woorden van recensent H. van den Bergh ook enige reserve te bespeuren: hoogstaande kunst was het volgens hem niet. ‘(…) een uitvoerige driestuiversroman (…), zo handig in elkaar gezet en zo meesterlijk uitgevoerd dat je in de sobere Mickery-omgeving even geboeid zit te kijken als bij een gesmeerde Hollywood-draak in de bioscoop.’ Een maand later keerde het gezelschap terug in Mickery met een andere voorstelling, ditmaal naar een verhaal van Ray Bradbury en ook weer onder regie van Gordon: The Wonderful Icecream Suit. ‘Een overvloed aan uiterlijke actie en een charmant verhaaltje’, vatte Van den Bergh het stuk samen, maar ‘zonder voorbehoud voor iedereen aan te bevelen.’ De Telegraaf was zelfs nog enthousiaster: ‘Dolle pret!’
Een jaar later stond het gezelschap alweer in Mickery, nu met een tweedelige bewerking van Mark Twains klassieker Huckleberry Finn. Het Parool oordeelde zuiniger, maar de recensent van de Telegraaf vermaakte zich wederom uitstekend. ‘Dit alles en veel meer wordt gespeeld met aanstekelijk enthousiasme onder de uitmuntende regie van Stuart Gordon.’ Over deel één kopte NRC Handelsblad; ‘Kinderlijk Amerikanisme’. Deel twee beviel de krant beter. Twain is misschien een wat overschatte schrijver, meent de recensent, maar: ‘Daarbij moet echter mijn argumentatie stoppen, want de Nederlandse folklore heeft nooit een stel toneelmensen zo actief kunnen maken als Stuart Gordon en de zijnen.’ NB: Het Rozen Theater is tegenwoordig trouwens de vaste speelplek van het Engelstalige comedy-gezelschap Boom Chicago. En daarmee is de cirkel in zekere zin weer rond.’
Jan Doense, oprichter van de festivals Imagine en Amsterdamned en mede-oprichter van Schokkend Nieuws:
‘Het overlijden van Stuart Gordon kwam voor mij onverwacht en ik ben er behoorlijk ontdaan van. Begin jaren 90 raakte ik bevriend met Brian Yuzna en via hem leerde ik ook Dennis Paoli, Jeffrey Combs en Stuart Gordon kennen, oftewel het dream team achter RE-ANIMATOR en een aantal andere grensverleggende horrorfilms van eind vorige eeuw. Toen ik nog van genrefestival naar genrefestival reisde kwam ik ze overal tegen, want het waren niet alleen getalenteerde mensen maar ook graag geziene festivalgasten.
Stuart was te gast op het Amsterdam Fantastic Film Festival van 1996 en presenteerde daar CASTLE FREAK tijdens The Night of Terror. Dat was bepaald geen succes en dan druk ik me nog voorzichtig uit. Het publiek bekogelde hem met M&M’s en haatte de film. Later zou Stuart zeggen dat we hier allebei iets van geleerd hadden: ik moest in de NoT nooit meer een film programmeren die zo traag op gang kwam als CASTLE FREAK en hij moest nooit meer een film maken die zo traag op gang kwam. Ik schaamde me kapot maar Stuart was er vrij laconiek onder. Toch betekende dit de facto het einde van de Weekend of Terror zoals we dat kenden.
In 1997 was er geen festival en in 1998 en 1999 werd de organisatie overgenomen door de jonge honden van Reel-X. Pas in 2000 durfde ik het weer aan, maar besloot ik dat we voortaan alleen nog maar een Night of Terror zouden organiseren als onderdeel van een groter geheel. Stuart Gordon is dus feitelijk de peetvader van Imagine.’
