‘Het digitale tijdperk heeft alles vermoord waar ik van houd: de kleine cinema’s, de videotheken, de filmblaadjes…’ Pascal Laugier, gisteren op het Imagine Film Festival, maakt nare films en dat, zo blijkt uit ons interview, wordt vooral gevoed door frustratie. Deel twee.
Laugiers nieuwe film, INCIDENT IN A GHOST LAND, is op 19 april nog te zien op het Imagine Film Festival en draait vanaf 24 mei in de bioscoop. In het eerste deel van dit interview dat we gisteren publiceerden ging het over Laugiers terugblik op het verleden – hij was een van de frontmannen van de ‘New French Extremity’ – in dit tweede deel gaat het vooral over het heden.
Je schreef tot nu toe al je scenario’s zelf. Beth in GHOST LAND is ook een schrijfster van horrorverhalen. Daar zit een verband, lijkt me.
‘Natuurlijk. Ik wilde heel graag een 14-jarige creëren die niet op het internet zit en geen mobiele telefoon heeft. Beth is net als ik vroeger: analoog en helemaal gefocust op haar innerlijke wereld en haar fantasie. Ik denk dat het internet de ziel ruïneert. Het ruïneert de fantasie. Ik ben heel benieuwd in hoeverre Beth nog begrepen wordt door het publiek van vandaag de dag. Ik heb er heel veel van mezelf ingestopt. Zo was ik als 14-jarige. Dat was mijn fascinatie met horror. Beth kijkt op tegen de grote meesters: H.P. Lovecraft, in haar geval. Ik was helemaal weg van Dario Argento, John Carpenter, David Cronenberg… Ik was niet zomaar fan, die mensen hebben echt mijn leven veranderd. Dat ik nu hier ben met met mijn vierde film, komt omdat ik echt geloofde in die geesten.’
Ik meende in de film ook elementen van THE PEOPLE UNDER THE STAIRS te zien.
‘Wes Craven is ook een van mijn helden. Gek is dat: als je fantastische films maakt, vragen journalisten altijd naar de referenties die ze erin denken te ontdekken. Dat zullen ze je nooit vragen als je komedies maakt! Ik ben er niet bewust mee bezig, maar al die filmmakers waarover we het net hadden vloeien in mijn bloed. Ik probeer op mijn bescheiden manier in die traditie voort te gaan. Ik geloof nog steeds in verhalen met monsters, tovenaars, bezeten huizen, schatgeheimen, enge, krakende deuren… Ik vind het heerlijk om uit te gaan van die archetypes en clichés, op voorwaarde dat ik er iets persoonlijks van kan maken. Net zoals Beth, ik sluit me aan bij die traditie.’
Old school.
‘Je bedoelt toch niet vintage of post-modern? Ik weiger mee te gaan in dat discours van de meta-cinema. Quentin Tarantino is met dat zelfbewuste filmen tot het uiterste gegaan. We moeten weer terug naar nul. Ik zal heel duidelijk zijn: ik haat deze tijd. Het digitale tijdperk heeft alles vermoord waar ik van houd: de kleine cinema’s, de videotheken, de filmblaadjes. De jonge bioscoopbezoekers denken dat ze heel slim zijn, dat ze alles kennen van het internet – ik denk dat ze heel naïef zijn en eigenlijk maar heel weinig films gezien hebben. We moeten die internetgeneratie weer de oude mythes vertellen.’
Dat bedoelde ik eigenlijk niet. Ik wilde ernaartoe dat er sinds Carpenter en Argento wel wat veranderd is. Ook onder genreliefhebbers wordt nu anders naar horror gekeken. Meer politiek. Jij lijkt je daar niets van aan te trekken. Een van de moordenaars in GHOST LAND is een transseksueel. Je film zit ook vol extreem seksueel geweld.
‘Ze hebben Dario Argento om precies dezelfde reden dertig jaar lang kapot proberen te maken! Klootzakken! Ik ken Dario goed. Hij zei: “Pascal, ze hebben dertig jaar lang geroepen dat ik een sadist, een vrouwenhater en een extreemrechtse figuur was. De censuur heeft me dertig jaar het leven zuur gemaakt.” Ik stuit vandaag op dezelfde klootzakken of hun nakomelingen, die gewoon niet nadenken bij wat ze zien. Ze reageren alleen maar. Van mijn werk zeggen dat het misogyn is, is zó tegengesteld aan alles wat ik beoog. Ik schaam me er zelfs voor me te moeten rechtvaardigen. Nee, ik ben geen vrouwenhater. Nee, ik heb niks tegen transgenders. Ik haat deze tijd. Ik ben van de 20ste eeuw. Al die vraagstukken: homoseksueel, Joods of arabier – dat interesseerde ons niks. Het enige dat ons interesseerde was de kunst en de cinema. Dat al die ideologie nu zo sterk terugkomt: daar zakt mijn broek van af. Het is niet omdat een van de moordenaars in mijn film een transseksueel is, dat ik iets tegen transseksuelen heb. Ik heb zó geen problemen met transseksuelen dat ik ze behandel als ieder ander mens. Onder álle mensen zitten psychopaten en moordenaars. Dat wil niet zeggen, dat ze het allemaal zijn. Ik word er misselijk van: die terugkeer naar de ideologie. Overal. Slecht doordacht. Tegen al die mensen die zeggen dat ik misogyn ben zeg ik: rot toch op!’
Sommige van de jonge Franse talenten die je net zo positief noemde, putten juist inspiratie uit hun politieke denkbeelden.
‘Maar dat heeft altijd bestaan! George Romero was ook politiek! Ieder decennium vertaalt zich in de cinema. Er zit een politieke gedachte achter als ik een 14-jarig personage neerzet dat niet op internet zit en geen mobieltje heeft. No Pain, No Gain. De gedachte die in de film zit dat je als kunstenaar moet lijden? Dat is ook een politiek statement in deze Westerse wereld die er alles aan doet om het leed en de dood te verbannen uit het leven. Dat deze film de kijker weer confronteert met het leed en het kwaad, dat is absoluut politiek. Daarom word ik ook aangevallen. Maar ik hoef dat toch niet uit te spellen? Er is niets dat slechter ouder wordt dan een propagandistische film, of die nu links is of rechts. Wat blijft, is de kunst.’
Nog even terug naar de film dan: in 40 dagen geschoten…
‘…in de provincie Manitoba, in het koudste deel van Canada. Die provincie is nog nauwelijks gefilmd. Dat is fijn, want dat geeft je mooie, nieuwe landschappen. We zaten helemaal geïsoleerd en vormden een hechte, kleine groep. Zo ontsnapten we ook aan de Canadese reguleringen. Ik wilde het op mijn manier doen: een beetje chaos op de set, ruimte voor improvisatie. Als een van de actrices een beetje uit de emotie raakte, dan was er tijd om die weer terug te vinden. Tijd is echt een luxe op de set. Voor 4 miljoen hebben we 40 dagen gekregen. Dat is niet slecht.’
De rol van de moeder wordt gespeeld door Mylène Farmer. De meeste Nederlanders zullen haar niet kennen.
‘Zij is een superster in Frankrijk, zeg maar de Franse Madonna. Ze vult een voetbalstadion in 45 minuten. Ze had nog maar één film gemaakt hiervoor, 23 jaar geleden, maar haar videoclips zijn populair omdat ze altijd heel ambitieus zijn. Kleine prachtfilms. Ik heb er zelf ook een gemaakt, in 2015, CITY OF LOVE. Ze is bovendien dol op horror en weirde dingen. We hebben elkaar ontmoet toen ik die clip maakte en dat klikte ontzettend.’
En zij wilde dus wel doodgaan in een film van Pascal Laugier?
‘Dat wilde ze het allerliefst!’
INCIDENT IN A GHOST LAND draait nog op 19 april op het Imagine Film Festival en draait vanaf 24 mei in de bioscoop.
