Horrorscoop: interview met Barry Raijmakers

In 2013, ter gelegenheid van onze honderdste editie, publiceerden we een mooi artikel van Phil van Tongeren over de geschiedenis van Schokkend Nieuws. Om de geschiedschrijving nog wat verder naar het verleden uit te breiden, belden we met Barry Raijmakers, de hoofdredacteur van Horrorscoop, onze directe voorloper.

Griezelcassette

Horrorscoop werd geboren in het jaar dat ZOMBIE HOLOCAUST (Marino Girolami, 1980) en FRIDAY THE 13TH (Sean S. Cunningham, 1980) de Nederlandse bioscopen onveilig maakten. Het eerste nummer, maart 1981, werd volgeschreven door de toen zeventienjarige Barry Raijmakers en verscheen in een oplage van… drie.

“Toen ik zes of zeven was ving ik een glimp op van de Universal-horrorfilms die de VPRO toen uitzond. Later, vooral in de weekenden, was er op de Duitse televisie elke avond wel een horrorfilm. Mijn belangstelling werd nog groter toen een neef van me een bouwpakket kreeg van Pirates of the Caribbean, toen nog alleen een Disney-attractie. Ik kwam toen op het spoor van een hele serie Aurora-bouwpakketten: Dracula, Frankenstein, al die klassiekers. Mijn familie vond het bijzonder dat ik me daarmee bezighield, maar begreep het niet helemaal. Om die fascinatie voor horror uit te leggen, ben ik toen een blaadje begonnen.”

Horrorscoop werd zo geboren in Oosterhout. Later verhuisde Barry met zijn ouders naar het Noord-Brabantse plaatsje Zeeland, wat het blad een mysterieus redactieadres verschafte. “De eerste vijf jaar was het een beetje schoolkrantniveau. Neven, ooms, tantes en de jongens van school. We namen onszelf en het blaadje niet al te serieus.” Carlo Bloem, Sake Boersma en Jopie Gravelijn zijn de namen die je in die eerste edities veel tegenkomt. Er verschenen recensies, melige redactionelen, een strip getiteld Gebitula en er was een terugkerende gimmick over het Horrorscoop-‘promotieteam’, in werkelijkheid Barry’s ooms en tantes die het blad af en toe meenamen voor anderen. Barry, besmuikt: “Daar moet je je niet teveel van voorstellen.”

De Nederlandse horrorregisseur Wim Vink beschreef in mei 1991 zijn eerste ontmoeting, tijdens een regenbui, met ´een jongeman met fiets, lange regenjas, zuidwester muts, koud, héél koud, nat, héél nat, extreem nat gelijk een verdronken zombie.´ Barry was helemaal van Zeeland naar Tiel gefietst om Vink te interviewen, de cassetterecorder onder de bagagedrager. En een stapeltje Horrorscoop, want die kon hij mooi even bij de abonnees langsbrengen!
Het enthousiasme en de creativiteit zijn nog altijd inspirerend. Horrorscoop publiceerde de eerste jaren bijvoorbeeld ook een horrorkalender en in 1984 werden de abonnees (‘enkele tientallen, toen nog’) getrakteerd op een heuse griezelcassette! “Wat daar op stond? Wat soundtracks, herinner ik me. We hadden ook zelf wat sketches gemaakt en een kort hoorspel.”

“Er was verder helemaal niets in Nederland. Zeker in de eerste jaren was ik aangewezen op de krant en de openbare bibliotheek. In Breda had je wat gespecialiseerde zaken, waar ik wel eens tijdschriften kon vinden.” Barry las onder meer Fangoria en het Franse l’Écran Fantastique, “maar ik had al snel voor mezelf bepaald dat ik geen Nederlandse versie van Fangoria of Famous Monsters of Filmland wilde maken. Natuurlijk moet je wel melden wat de nieuwe Amerikaanse films zijn, maar ik wilde vooral aandacht voor de Nederlandse verhalen.”

Christopher Lee

Horrorscoop groeide in de tweede helft van de jaren tachtig uit tot kwartaalblad met een oplage van 200 à 250 stuks. Zwart-wit en tot vlak voor het einde op A5-formaat. “Het was een idee van Jan Doense om het blad in Rotterdamse en Amsterdamse speciaalzaken te leggen. Daardoor ging het balletje rollen. Naar mate Horrorscoop meer verspreid werd, werd ik vaker benaderd door mensen die wilden bijdragen. De komst van Ruben Drukker was bijvoorbeeld een grote impuls. Hij recenseerde alle nieuwe releases. Hij zat in Amsterdam en kon de persvoorstellingen bezoeken. Oliver Kerkdijk leverde vanuit Enschede veel art-work en ook veel serieuze beschouwingen. Jan had goede contacten.” In de laatste edities duiken de namen op van mensen die later ook in Schokkend Nieuws zouden publiceren: Bart Oosterhoorn, Fir Suidema, Mike Lebbing, Mark van den Tempel, Phil van Tongeren, Erique J. Rebel…

Vanaf het vijftigste nummer (juli 1988) werd het blad journalistieker. Olivier Kerkdijk kreeg een eigen rubriek, Schemerlicht, en er verschenen goed gedocumenteerde interviews met onder andere Wes Craven, David Cronenberg, Dario Argento, Clive Barker, Sam Raimi en Christopher Lee. De beroemde acteur was in Nederland voor de opnames van Murder Story (Eddie Arno, Markus Innocenti, 1989). “Via-via kwam ik bij een woordvoerder terecht. Lee wilde eerst geen interview geven over zijn horrorverleden. Toen heb ik nog een keer gebeld: nee, nee, het gaat niet alleen over zijn horrorfilms, maar over zijn hele ontwikkeling als acteur. Uiteindelijk mocht ik langskomen op de filmset in Amersfoort. Dat was heel gezellig. Ik heb een uur met hem zitten praten in de kleedkamer – en natuurlijk ook over zijn Hammer-films.”

Horrorscoop was voor de nieuwsgaring vaak afhankelijk van de festivals. “Het festival in Brussel was in die tijd mooi overzichtelijk en heel toegankelijk. Ik zorgde altijd dat ik een aantal dagen in Brussel was.” Het was een klein wereldje: fans, filmmakers en schrijvers ontmoetten elkaar geregeld tijdens de vier edities van het Benelux Horror & Science-Fiction Smalfilm Festival in Tiel of de eerste acht afleveringen van het Weekend of Terror. Barry was ook te zien in THE GREAT ROCK ’N ROLL MASSACRE, een horrorfilmpje van Jan Doense en Phil van Tongeren uit 1987. Je ziet hem in de scène zijn horrorblaadje verkopen – waarna een gek hem aan het bajonet rijgt.

Sayonara!

Het laatste nummer verscheen in juli 1992. ‘The End’ stond er op de zwarte cover. “Het ging heel goed – meer abonnees, leuke interviews, goede artikelen – maar het was lastig om het ernaast te blijven doen. Ik studeerde geschiedenis en ging werken bij de Haagse Courant. Ik moest een keuze maken, maar wel in de hoop dat iemand het zou voortzetten.”

Dat gebeurde gelukkig: het slotnummer kondigde de geboorte aan van maar liefst drie nieuwe genrefilmbladen: Schokkend Nieuws (Jan Doense, Phil van Tongeren en Bart Oosterhoorn publiceerden het 0-nummer in maart 1992), Camera Obscura van Mike Lebbing en Michael Kopijn (dat tot 2000 zou blijven bestaan en zich toelegde op Italiaanse genrecinema) en Cinéville (dat nooit van de grond kwam). Barry is tegenwoordig Regisseur Communicatie van de Gemeente Delft. “Ik denk dat het heel verstandig is geweest dat er een nieuwe start is gemaakt. Horrorscoop had een eigen geschiedenis en was misschien ook wel erg verkleefd aan mij.”

Wie door de jaargangen Horrorscoop bladert, ontdekt niet alleen lezenswaardige interviews en recensies, maar ook vrijwel vergeten feiten over de Nederlandse filmgeschiedenis. Het interview met actrice Willeke van Ammelrooy, bijvoorbeeld. Over Blooper, een scenario dat zij schreef voor een nooit gerealiseerde vampierfilm met operazanger Marco Bakker en Christopher Lee. Nog leuker is het vraaggesprek dat Barry had met zangeres Patricia Paay. Met The Star Sisters, maakte zij in 1984 een liedje voor de Japanse monsterfilm GOJIRA/ THE RETURN OF GODZILLA (Koji Hashimoto, R.J. Kizer, 1984). Sayonara Godzilla! “Ik had contact gezocht met haar management en ze belde zelf terug. Ze voelde zich niet te goed voor een horrorblaadje. Heel grappig. Zoiets lees je niet in Fangoria!”

Gepubliceerd in Schokkend Nieuws #124, februari-maart 2017