THE WOMAN IN BLACK, de vierde film van de 2007 heropgerichte Hammer Studio’s is op en top… Hammer. In de zojuist verschenen editie van Schokkend vind je een interview met regisseur James Watkins. Nu online: de uitgebreide versie.
THE WOMAN IN BLACK draait vanaf 23 februari in de Nederlandse bioscopen. Maar op vrijdag 10 februari is er al een eenmalige voorvertoning tijdens de eerste Schokkend Nieuws filmnacht in De Uitkijk! Er zijn nog kaartjes.Â
De nieuwe Hammer is een spookverhaal dat niet alleen bekijks trekt vanwege Daniel Radcliffe in zijn eerste rol sinds Harry Potter, maar vooral vanwege de fraaie decors, het atmosferische camerawerk en personages die voortdurend gebukt gaan onder een gevoel van verlies. Niet in het minst hoofdpersoon Arthur Kipps zelf, die recentelijk zijn vrouw verloor en nu geconfronteerd wordt met een serie mysterieuze kindermoorden.
En dat van de maker van… EDEN LAKE. Watkins’ vorige film, waarin het romantische weekend van Michael Fassbender en Kelly Reilly vergald wordt door een stel gewelddadige Britse hangjongeren, dateert uit 2008. Eerst nog even een vraag over die film.
EDEN LAKE werd destijds heftig bekritiseerd door sommige filmjournalisten. De film zou een aanval zijn op families in de arbeidersklasse. Trek jij je iets aan van die kritiek?
‘Niet echt. Die film verdeelde mensen, wat niet per se slecht is voor zo’n soort film, maar ik geloofde niet in die kritieken. Dat je een paar mensen in een bepaalde omgeving laat zien, wil toch niet zeggen dat je een maatschappelijke uitspraak doet over een hele sociale groep? Ik vind dat onzin.’
THE WOMAN IN BLACK is wel totaal anders van toon.
‘Absoluut. EDEN LAKE is rauw-realistisch. Ik wilde deze film juist heel gecomponeerd maken, met een klassieke uitstraling. De camera staat voortdurend op een dolly en kruipt door de ruimte. De belichting is heel doordacht, net zoals de beeldcompositie. De decors creëren heel veel verschillende lagen in de ruimte, zodat je voortdurend om je heen aan het kijken bent. Ik wil dat je nooit helemaal zeker bent van wat je ziet. Dat je voortdurend het beeld in tuurt om te ontdekken wat daar is. Want bij spookverhalen, denk ik, is dat wat je jezelf inbeeldt per definitie griezeliger dan wat er werkelijk te zien is.’
Jij bent van 1978. Hammer was toen al bijna gestopt.
‘Wat ze maakten toen ik nog een baby was, waren in elk geval niet hun beste films. Lesbische vampiers en zo. Ik heb vooral goede herinneringen aan de Draculafilms van Terence Fisher. Ik herinner me dat ik die op televisie zag, samen met mijn vader. Dat zijn films die je tot in je botten raken. Ik heb ze niet bewust proberen te kopiëren in THE WOMAN IN BLACK, maar ze zijn er altijd. De kleuren in het huis bijvoorbeeld. Het rood, de schaduwen, het gebroken paars van verval… Dat was zeker een invloed, maar ik ben net zo goed beïnvloed door mensen als Mario Bava.’
Hebben Daniel Radcliffe en jij veel moeten sleutelen aan zijn nieuwe uitstraling?
‘Heel veel. Dan werkt ontzettend hard en dit was duidelijk heel belangrijk. Je wilt natuurlijk sowieso dat personage uitdiepen, maar het wordt nog essentiëler wanneer iedere bioscoopbezoeker die Potter-bagage met zich meedraagt. We hebben hard gewerkt aan zijn uiterlijk, bijvoorbeeld. Dan ziet er echt heel anders uit, dan in de Potter-films. Ook zijn bewegingen zijn anders; hoe het personage zich houdt, hoe hij zich gedraagt, hoe hij ademhaalt… Dan ademt anders in deze film, meer door zijn neus dan door zijn mond. Hij heeft zich echt heel goed voorbereid op zijn rol. Hij sprak met stervensbegeleiders. Hij las een heleboel boeken over rouwverwerking. Hij ging er helemaal in op. Ik ben echt trots op Dan. Hij schudt het van zich af. Dit is een volwassen rol.’
Ik ben dol op die scène waarin hij een koets uit het moeras trekt.
‘Dank je. Dat was in de studio, maar Daniel stond wel drie dagen in de modder, nat en ijskoud. Hij moest kopje onder. Ik geloof dat ze dat moeraswater hebben gemengd met K-Y Jelly [meestal toegepast als glijmiddel – BdV]. Smerig! Maar ja, voor iemand die tien jaar van zijn leven heeft geïnvesteerd in één personage, is de kans om iets nieuws aan te pakken natuurlijk fantastisch.’
Waarom wilde jÃj deze film eigenlijk maken?
‘Omdat er, gek genoeg, al heel lang geen Britse spookfilm is gemaakt. Als je terugkijkt naar de klassiekers, THE INNOCENTS bijvoorbeeld, dat is lang geleden. De Spanjaarden hebben prachtige films gemaakt – THE ORPHANAGE, THE OTHERSÂ – maar ik had het gevoel dat Engeland achterbleef. En dat terwijl we een rijke traditie hebben. Kijk naar de schrijvers als Dickens, M.R. James, Le Fanu…’
Kende je eigenlijk het boek waarop de film is gebaseerd, van Susan Hill?
‘Nee. Het eerste wat ik las was het script van Jane Goldman. Dat vond ik fantastisch. Vanwege de ambitie die ze ermee had. Het is een horrorverhaal, het is echt griezelig, maar het gáát ook ergens over. Deze film wil meer dan veel andere films in dit genre.’
Dat thema van verval, verlies en rouw, is toch eigenlijk heel klassiek voor gothic horror?
‘Daar heb je gelijk in, maar mensen zijn lui. Ze hebben allerlei vooronderstellingen over wat een horrorfilm is. Het idee dat een film horrific kan zijn en tegelijkertijd een emotionele impact kan hebben, wil er vaak niet in. Als je kijkt naar DON’T LOOK NOW bijvoorbeeld; dat is een film die volledig gaat over verlies en tegelijkertijd is hij ontzettend griezelig.’
Jane Goldman was scenariste van o.a. KICK-ASS en X-MEN: FIRST CLASS. Was het scenario eigenlijk meteen goed, of heb je er nog veel aan gesleuteld?
‘Jane was een echte bondgenoot tijdens de film. Ze is een ontzettend intelligente schrijfster. Wat we ten opzichte van de eerste versie van het script nog het meest veranderd hebben was de dialoog, daar hebben we flink in geschrapt. Ik wilde het verhaal zoveel mogelijk vertellen in beeld; het zo visueel mogelijk maken. Daarnaast hebben we verschillende flashbacks, uitleg over hoe The Woman in Black The Woman in Black geworden is, geschrapt. Die wilde ik niet. Ik wilde het verhaal zoveel mogelijk in het heden houden, zodat je alles ontdekt samen met Dan. En ook: hoe menselijker je The Woman maakt in die flashbacks, hoe minder mysterieus ze wordt en hoe minder dreigend. Jane begreep dat helemaal. Samen hebben we er dus aan gewerkt hoe we het verhaal meer vanuit Dan konden vertellen. Met Dan alleen in dat enge huis.’
Waar staat het huis eigenlijk?
‘Overal. Als je de toer wilt maken: het dorpje is in Yorkshire, in het noorden. Dan reis je over de landengte, dat is in Essex. Als je daar eenmaal overheen bent, reis je door een stuk bos in Oxfordshire. Vandaar uit nader je een huis in Cambridgeshire, dat is het exterieur van Eel Marsh House. Wanneer je, tot slot, de deur opendoet en binnengaat, ben je in de studio’s in Pinewood.’
Is er in deze tijd van snelle edits en sadistische horror eigenlijk nog wel publiek voor zo’n ouderwets atmosferische spookhuisfilm?
‘Geen idee! (lacht) Mensen die hem hebben gezien, zeggen dat ze het verfrissend vinden om een film te zien die mensen bang maakt zonder gore of geweld. Niet dat ik daar iets tegen heb, maar laat ik het zo zeggen: de voor MTV gemonteerde versie van deze film zou verschrikkelijk zijn! We proberen heel bewust de smaak te kalibreren. Let’s wait and see.’