In 1989 begon Terry Gilliam te werken aan een film over Don Quixote. Het heeft even geduurd, maar dit jaar ziet THE MAN WHO KILLED DON QUIXOTE dan eindelijk het licht. Schokkend Nieuws reisde af naar Brussel voor een gesprek met de regisseur met de lange adem.
In dertig jaar tijd rouleerde half Hollywood door de castlist, maar toch lukte het Terry Glliam niet om THE MAN WHO KILLED DON QUIXOTE van de grond te krijgen. De opnames in 2000, met in de hoofdrollen Johnny Depp en Jean Rochefort, verliepen zo rampzalig dat er een heuse documentaire over gemaakt werd: LOST IN LA MANCHA (Keith Fulton, Louis Pepe, 2002). Het leek er niet meer van te komen, maar de film is eindelijk af. Adam Driver speelt Toby, een ooit ambitieuze jonge filmmaker die tijdens de opnames van een commercial in Spanje geconfronteerd wordt met de gevolgen die zijn studentenfilm over Don Quixote heeft gehad voor het kleine dorpje waar hij zijn cast vandaan haalde. Jonathan Pryce speelt de schoenmaker die Quixote speelde en er sindsdien van overtuigd is dat hij de tegen windmolens vechtende Spaanse edelman ook echt is. De film kreeg een première in Cannes en opende vorige maand het Brussels Film Festival. Daar schoven we aan voor een kort gesprek met Monty Python-lid, regisseur van o.a. 12 MONKEYS en BRAZIL en vrolijke spraakwaterval Terry Gilliam.
Allereerst: gefeliciteerd! Hoe groot is de opluchting dat de film er nu eindelijk is?
‘Ik kan hem nu loslaten. Dat is het voornaamste. Voordat ik met deze interviews begon, moest ik echt even denken hoe de film ook alweer precies ging. Toen realiseerde ik me dat hij daarvoor altijd in mijn hoofd zat. Het grootste probleem nu is wat ik tussen mijn andere projecten door moet gaan doen. Normaal stond Quixote altijd te zwaaien: ‘Hé, ik ben er weer!’ Hij was altijd aan het wachten. Nu is er niemand meer!’
Terry Gilliam met Don Quixotes Jean Rochefort (links, 1998) en Jonathan Pryce (rechts, 2017)
Is het moeilijk om een film waar je zo lang mee bezig geweest bent de wereld in te sturen?
‘Het grootste probleem is dat de verwachtingen zo hoog gespannen zijn. [dramatische stem] ‘Het moet al die jaren wachten waard zijn geweest!’ Maar dat hoeft toch helemaal niet? Het is wat het is. Ik heb een film gemaakt en dat duurde lang. En dan gaan mensen denken: ‘O, dan moet het wel zijn meesterwerk zijn.’ En sommigen vinden het ook een meesterwerk. Ik weet dat niet. Ik weet alleen dat het de beste film is die we konden maken met wat we op dat moment hadden om mee te werken. Ik denk wel dat de film er met de tijd beter op geworden is. Hij heeft jaren gehad om te groeien en te ontwikkelen. Ik weet dat veel mensen hem echt waarderen en daar ben ik blij om. Anderen vinden het niks, maar dat is hun probleem en niet het mijne. [lacht] De film is picaresk, net als het originele boek. Een schelmenroman met elkaar opvolgende situaties, in plaats van een traditionele structuur. En dat is nou eenmaal niet zo populair meer tegenwoordig.’
Was het een bewuste keuze om de film meer over de wereld van vandaag te maken dan in het oorspronkelijke script?
‘Nou ja, alle films gaan op de een of andere manier over de wereld van vandaag. Daarom zijn de interviews ook interessant die Joana [Ribeiro – Angelica in de film en ook aanwezig in Brussel] nu geeft over haar rol. Mensen zeggen steeds tegen haar dat we in een wereld leven waarin vrouwen empowered moeten worden. Volgens mij zijn ze dat al! Ik heb alleen maar sterke vrouwen gekend in mijn leven. Joana zegt: ‘Het personage van Angelica is iemand die haar eigen beslissingen heeft genomen. Sommige waren goed en sommige waren slecht, en nu is ze waar ze is.’ Maar ze heeft ook gezegd dat het feit dat Angelica verantwoordelijkheid nam voor haar eigen leven haar aantrok in de rol. Voor mij is dat altijd belangrijk geweest. Iedereen lijkt wel impotent tegenwoordig, niemand heeft nog iets onder controle. En de wereld is natuurlijk stapelgek op het moment, dat weten we allemaal. Maar je kan niet steeds blijven zeggen dat je een slachtoffer bent, dan kom je nergens. Je kan beter bedenken hoe je de problemen zelf op kunt lossen.’
Is dat ook de reden dat je de film nooit opgegeven hebt?
‘Ja! Het leven gooide alles in de strijd om me de film niet te laten maken, maar zo zie je maar, zo werkt waanzin. Daarom is het absoluut belangrijk niet helemaal wijs te zijn! [lacht] Zelfs nu de film af is zijn er nog mensen die hem proberen te stoppen. [vlak voor het interview werd bekend dat een Portugese producent een rechtszaak over de rechten van de film had gewonnen. – MW] Maar de film bestaat, wat er ook gebeurt. Hij is er en hij leeft en dat is belangrijk. Films vinden uiteindelijk altijd hun eigen leven. En Don Quixote is levend en wel!’
Verder lezen? Het hele interview staat in Schokkend Nieuws #133 en die is vanaf augustus te koop in deze winkels.
Het beste genrefilmblad van Nederland en België staat om de twee maanden boordevol lekkers voor filmfanaten. Zorg dus dat je ‘m in huis haalt! Niet te vinden in de winkel? Vraag je bladenhandelaar naar Schokkend Nieuws (te bestellen via VMB) of neem een abonnement, dan mis je geen enkel nummer!
