Sergio Martino stond al heel lang op het verlanglijstje van Schokkend Nieuws. Eindelijk troffen we de Italiaanse genreheld in Brussel tijdens het Offscreen Film Festival, waar we bij hem aanschoven voor een uitgebreid carrière-interview.
Filmmaken in Italië is vaak een familietraditie. Uw broer Luciano (1933-2013) was een zeer succesvolle producent met wie u de productiemaatschappijen Devon Film en Medusa leidde. En uw grootvader Gennaro Righelli (1886-1949) was zelfs een van de allerberoemdste vooroorlogse regisseurs.
‘Hij was mijn grootvader van moeders kant en overleed helaas toen ik nog maar een jaar of tien oud was. Maar ik herinner me hem wel. Hij was een zeer productieve regisseur en heel populair bij zowel de critici als het publiek. Bovendien werkte hij in de jaren twintig in de Duitse UFA-studio’s, waar hij zo’n vijftien films maakte. Toen hij daarna terugkeerde naar Italië, maakte hij er de eerste geluidsfilm. Dat mag je toch wel een mijlpaal noemen.’
In de jaren zestig werkte u als productie-assistent met Mario Bava, Mino Loy en Romolo Guerrieri, de oom van Enzo Castellari. Wat zijn uw herinneringen aan hen, en aan bijvoorbeeld de draaidagen van Bava’s THE WHIP AND THE BODY/LA FRUSTA E IL CORPO (1963)?
‘Mario Bava was naast regisseur ook een voortreffelijke cameraman en DoP. Door het gebruik van gekleurde gels voor de belichting wist hij op de set geweldige optische effecten te creëren en een heel bijzondere sfeer op te roepen. Hij was een genie, maar was ook altijd verantwoord bezig en wilde geen tijd en geld verspillen. Wanneer hij tijdens een draaiperiode inschatte dat de film te lang zou worden, elimineerde hij meteen bepaalde scènes zodat de film op de traditionele 90 minuten zou uitkomen.’
‘Mino Loy had veel technische expertise inzake special effects, zoals het gebruik van schaalmodellen. Ook hij moest tijdens zijn producties goed op de centen letten. Dat zag je terug in het feit dat de meeste van zijn films, en degene die hij met mijn broer Luciano en mijzelf in coproductie maakte, werden gedraaid in het Italiaanse 2 Perf-formaat. Dat stond ook bekend als Techniscope, een 35mm-Widescreenformaat dat 50 procent van het filmnegatief bespaart omdat elk frame voor twee beelden wordt gebruikt. Een soort cinema voor armelui… daar moesten Mino en ik vaak erg om lachen. En Romolo Guerrieri had grote invloed op mijn manier van filmen omdat hij altijd voor interessante camerastandpunten koos en nooit iets op een ordinaire, simpele manier wilde schieten.’
‘Tijdens de opnamen van THE WHIP AND THE BODY kon ik me laven aan Bava’s verschillende technieken, zoals zijn gebruik van matte paintings: hij filmde acteurs door een deel van een voor de lens geplaatste glazen plaat, waarvan hij het andere gedeelte had beschilderd of er een foto op had geplaatst. En wanneer hij lange Engelse dialoogscènes moest opnemen en het resultaat niet overtuigend vond, loste hij dat op door in de postproductie de stemmen te dubben over shots waarin hij de camera over de set of de locatie liet bewegen.’
Hoe belangrijk waren de rollen van scriptschrijver Ernesto Gastaldi en cameraman Giancarlo Ferrando voor het succes van uw films?
‘Ernesto schreef de meeste scripts van mijn gialli en actiefilms en werkte jarenlang voor onze productiemaatschappij. Hij had een geweldige fantasie, maar was bovenal heel bedreven in het concreet beschrijven van scènes. Een andere sterke kant was zijn snelheid, hij kon in twintig dagen een volledig bruikbaar scenario klaar hebben. Ik deel veel herinneringen met hem aan een geweldige periode van de Italiaanse cinema. We blikken nu op die gouden tijden terug wanneer we samen aan zee verblijven. Altijd in de winter, want ik heb een hekel aan het lawaai van de zomerse badgasten.’
‘Giancarlo was een van mijn energiekste medewerkers en we groeiden samen op als professionele filmmakers. Zonder twijfel waren zijn fotografie en zijn expertise in het zelf hanteren van de camera zeer belangrijk voor het succes van mijn films. In TORSO/I CORPI PRESENTANO TRACCE DI VIOLENZA CARNALE (1973) nam hij zelf de camera op zijn schouder en was daarin zó bedreven dat je zijn werk eigenlijk een voorloper van de latere steadycam kan noemen. Denk maar aan de scènes waarin de camera vanuit een laag standpunt over de trap naar boven beweegt.’
Was Edwige Fenech, die jarenlang met uw broer getrouwd was, de perfecte actrice voor uw gialli?
‘Ik ontmoette Edwige bij toeval in een nasynchronisatiestudio, was onder de indruk van haar sensuele uitstraling en mediterrane schoonheid, en stelde Luciano voor om haar te contracteren voor DIE NACKTE BOVARY (1969). Dat was de eerste film die ze met ons maakte.’
‘Ze gaf in THE STRANGE VICE OF MRS. WARDH/LO STRANO VIZIO DELLA SIGNORA WARDH (1970) haar personage een buitengewone erotische uitstraling mee. Maar eerlijk gezegd wilde ik voor DAY OF THE MANIAC/TUTTI I COLORI DEL BUIO (1972) eigenlijk een blonde actrice met een meer getergde blik. Dat kwam waarschijnlijk doordat het verhaal zo duidelijk geïnspireerd was door ROSEMARY’S BABY. Maar ik had het verkeerd gezien. Ook al contrasteerden Edwige’s fysieke kenmerken met haar introverte en lijdzame personage, ze wist toch een geloofwaardige en ook onconventionele vrouw neer te zetten. In THE BLACK CAT/IL TUO VIZIO È UNA STANZA CHIUSA E SOLO IO NE HO LA CHIAVE (1972), haar laatste giallo voor mij, wist ze zelfs een tiener overtuigend te spelen. Daarna begon voor Edwige met haar zuidelijke, vrolijke uitstraling, haar bloeiperiode met de Italiaanse sexy komedies, beginnende met mijn GIOVANNONA LONG-THIGH/GIOVANNONA COSCIALUNGA DISONOROATA CON ONORE (1973).’
THE STRANGE VICE OF MRS. WARDH was uw giallodebuut en meteen een klassieker van het genre. Hoe kijkt u er op terug?
‘Het was voor mij een belangrijke test. Ik had voor het eerst met de regels van de thriller te maken en moest ook een goede distributie regelen. Intuïtief voelde ik aan dat ik in het verhaal een bijzonder thema moest incorporeren: in de stad waar de protagoniste Edwige Fenech woont, zorgen de bad guys ervoor dat er massahysterie ontstaat omdat er zogenaamd een seriemoordenaar rondwaart. Maar zij plegen die moorden zelf en kunnen zo hun diabolische plan uitvoeren. Op die manier kon ik de spanning opvoeren en het verhaal emotioneel beklijvend maken.’
Verder lezen over bijvoorbeeld TORSO, DELITTI PRIVATI en MOUNTAIN OF THE CANNIBAL GODS? Schokkend Nieuws #132 met het hele artikel is hier te downloaden:
Bestellen als E-book (€2,95)
{nicedownloads:56}
Het beste genrefilmblad van Nederland en België staat om de twee maanden boordevol lekkers voor filmfanaten. Zorg dus dat je ‘m in huis haalt! Niet te vinden in de winkel? Vraag je bladenhandelaar naar Schokkend Nieuws (te bestellen via VMB) of neem een abonnement, dan mis je geen enkel nummer!