FLASHBACK | Ype Driessen maakt al jaren de fotostrip De laatste videotheek voor Schokkend Nieuws en schrijft elke editie ‘een abattoirtje’. Onlangs kwam zijn (en ’s werelds eerste) autobiografische fotoroman uit: Het nadeel van de twijfel.
Wat is je vroegste (genre)filmherinnering?
‘Ik weet het eigenlijk niet. Maar ik kan me de eerste keer seks ook niet herinneren (lacht). Ik denk dat het FANTASIA was, maar het kan ook TARAN EN DE TOVERKETEL zijn geweest. Mijn ouders namen mij en mijn zussen vroeger één keer per jaar mee naar de bioscoop, naar Disneyfilms. Wij waren echt superlaat met alles, en een beetje calvinistisch. We waren ook de laatste ter wereld met een kleurentelevisie. Ik weet nog dat ik met een vriendje een videoband van STAR WARS had gehuurd – dat maakte een verpletterende indruk, ik had gewoon nog nooit zoiets gezien! Ik vond het zo gaaf, ik kon er helemaal niet meer van slapen. Het hield me heel lang bezig. Dat vriendje en ik dachten daarna dat we met DUNE zo’n zelfde film te pakken hadden, maar dat was een verschrikkelijke teleurstelling. Het duurde en duurde maar, en we begrepen er geen hout van. Volgens mij hebben we ‘m ook niet uitgekeken. Waarmee ons sciencefictionavontuur en het hele filmkijken ook gelijk weer een beetje ten einde was. Maar we zijn wel vrienden gebleven, hoor!’
‘Als ik denk aan mijn jeugd en films, dan denk ik vooral aan films die we niet mochten zien. Mijn tweelingzusje en ik wilden alles zien wat onze vier-jaar-oudere zus keek en te gek vond, zoals GHOSTBUSTERS, maar dat mocht nooit. Het heeft jaren geduurd voordat ik die film eindelijk zag. Ook A NIGHTMARE ON ELM STREET mocht ik niet zien, maar heel veel klasgenootjes wél. Ze praatten er zoveel over dat ik die film van A tot Z kende, ik wist precies het verhaal zonder ‘m ooit te hebben gezien. Ik keek de film pas jaren later, ergens ver in mijn studententijd, en toen bleek dat ik precies wist hoe-ie ging, zoveel indruk had dat doorvertellen van die klasgenootjes gemaakt.’
Van welke film kon je niet slapen?
‘Films zag ik dus weinig, maar er is wel een serie die me lichtelijk getraumatiseerd heeft: BUCK ROGERS. Nou was ik weinig gewend, maar toch. Het was gewoon sciencefiction, lasers in space enzo, waar ik dus wel van hield. BUCK ROGERS was altijd wel wat spannend, maar in één aflevering zat een ruimtevampier, Vorvon, en dat was echt een beetje horrorachtig. Mijn oudere zus vond die aflevering ook eng. We zaten te kijken en opeens was de sfeer een stuk griezeliger dan normaal. Dat hebben we echt jaren onthouden. Ook door het vluchtige misschien; je kijkt TV, je hebt niet veel keus, opeens is er iets dat enorme indruk maakt en direct daarna is het weer verdwenen. Dat werkt je fantasie ook in de hand. Maar die vampier – nu lach je je dood, het is heel camp.’
‘Ha, er is nog een film waar ik niet van kon slapen, zonder ‘m te hebben gezien: DE LIFT. Hij was op TV, maar wij moesten naar bed. Ik weet nog dat de film begon en wij nog in de woonkamer waren. ‘Kijk maar een stukje mee,’ zeiden mijn ouders, maar al snel werd het veel te eng voor mij en mijn zusje. We renden naar boven en ik voel me nog staan bij de deur naar de gang, terwijl het geluid heel hard werd en die man met z’n hoofd tussen die deuren kwam – ik was te laat weg en stond bevroren in de deuropening. Ja, dat was ook wel een beetje een trauma…’
Wie was je eerste film-crush?
(lacht) ‘Buck Rogers maar weer? Nou, daarboven staat Captain Kirk, denk ik. Het is een predikaat dat ik er achteraf opplak, maar ja, dat was wel een crush. Recent heb ik de originele STAR TREK-serie herkeken en ik zie het eigenlijk nog steeds wel. Kirk kreeg eigenlijk ook een soort erotische lading mee. Vanaf aflevering drie verzinnen ze de hele tijd scènes waarbij z’n pakje scheurt. Ik was echt nog een jongetje, en veel jongens zagen hem vast als stoere held, maar bij mij was het een soort half- of pre-bewust, dat er een soort component van aantrekkingskracht in zat. Later heb ik ook die STAR TREK-films zitten kijken en ja, William Shatner is natuurlijk een soort vreselijke pap geworden, maar ik vind het grappig dat ik het toch wel enigszins kan navoelen. Dat ik denk: hey, ik zie het nog, bij hem.’
Heb je ooit overgegeven door een film?
‘Soms heb ik wel een fysieke reactie bij een film, vaak als het gaat over occulte zaken. Dan krijg ik helemaal kippenvel, een tinteling, bijna een soort trance. Ik had het bijvoorbeeld met een film die ik ooit voor Schokkend Nieuws zag: A DARK SONG, die heb ik ook vijf sterren gegeven. Waanzinnig gaaf, die moeten echt meer mensen kijken. Maar ik heb nog nooit overgegeven door een film. Ik denk dat ik het misschien wel zou willen – het is natuurlijk leuk als een film zóveel indruk kan maken.’
Dus een oproep: wie bezorgt Ype de film waardoor hij gaat overgeven?
(lacht) ‘Nou ja, als ik zou vermoeden dat het zou gebeuren, zou ik ‘m misschien toch niet gaan kijken. Want er zijn ook films die ik uit de weg ga, met heel veel gore en narigheid. Wat mij verbaasde: ik kon laatst COLOR OUT OF SPACE niet uitkijken. Lollige film, dacht ik, en ik kan ook echt wel ergens tegen, maar op dat moment werd het me teveel. Ik vond het zo naar en vreselijk, als moeder en kind in één wezen opgaan. Eigenlijk was het dus juist goed gedaan, maar ik kon het gewoon niet aan. En het was lang geleden dat me dat gebeurde.’
Is er een film die je als kind helemaal te gek vond, maar als volwassene juist teleurstellend?
‘Ik kan niet meer navoelen wat ik nou zo fantastisch vond aan STAR WARS. Ik wéét dat ik het geweldig vond, maar nu is het een soort potsierlijke space opera. Terwijl ik DUNE verschrikkelijk vond en dertig jaar heb laten liggen. Toen ik die, helemaal niet zo lang geleden, praktisch voor het eerst keek, vond ik ‘m juist echt heel gaaf. Misschien had ik nog wel veel eerder echt filmfan kunnen worden, als ik DUNE niet zo vroeg had gezien…’
‘Wat ik jammer vind: als kind word je zoveel makkelijker door films geraakt, blijft het heel erg bij je. Nu heb ik wel eens dat ik aan het eind niet meer weet hoe de film begon. Ik heb bijna nooit meer dat een film echt onder mijn huid gaat zitten en me zó kan raken. Maar de keren dat het dan gebeurt, zijn te gek. Naast A DARK SONG had ik dat, in iets mindere mate, ook met HEREDITARY. Sommige mensen doen er nogal snobistisch over, maar die film raakte me weer bijna alsof ik een kind was. Wat ik er zo tof aan vind? Het is een beetje à la THE X-FILES: ‘I want to believe!’ (lacht) Ik ben een sceptisch persoon, maar die films nemen je mee, maken het erg voorstelbaar. Dat is zó vet, zo goed gedaan, dat je het ook echt wilt, eigenlijk. Een magische ervaring. Paimon heet die toch, die demoon uit HEREDITARY? Ik ben zeg maar ook een soort Team Paimon op het einde (lacht). Ik denk: ja, als het toch kan, dan… ja!’
