FLASHBACK | Journalist André Nientied (1960) hield als puber in zijn agenda al bij wat hij in de bioscoop zag. Elke film kreeg een korte beschrijving en een beoordeling. Hij maakte er zijn werk van en schreef ruim twintig jaar over films voor Nieuwe Revu. Karina Meerman stelde hem naast de vijf vaste vragen een zesde: Hoezo heb je STAR WARS vroeger nooit gezien?
In zijn jaren voor Nieuwe Revu heeft André Nientied heel wat filmgrootheden ontmoet. Voor Schokkend Nieuws bewaarde hij de scenarioschrijvers, special effects-mensen en regisseurs uit het genre. ‘Dat waren vaak de leukere gesprekken,’ zegt Nientied. ‘Zeker acteurs kunnen heel goed anekdotes uit hun hoofd leren en ze ‘spontaan’ vertellen. De mensen die ik sprak voor Schokkend Nieuws waren oprecht blij met interesse. Ik denk met plezier terug aan interviews met Stan Winston, Alex Cox, Brad Dourif, Eli Roth, Stan Lee, Tim Burton en heel lang geleden ook Guillermo del Toro.’
Wat is je vroegste filmherinnering? En wat was je vroegste genrefilmherinnering?
‘Mijn eerste bioscoopfilm was EL CID in het Passage Theater in Schiedam. Hij werd in de VS uitgebracht in 1961, maar films kwamen vaker pas na een paar jaar naar Nederland. EL CID was niet mijn eerste filmervaring, want mijn vader draaide thuis Laurel & Hardy-filmpjes op een 8mm-projector. Daar kon je toen ook filmpjes voor huren, dit was in de tijd voor de opkomst van de videotheek eind jaren zeventig. Het lolligste aan die acht mm-filmpjes was natuurlijk het terugdraaien waardoor alles achteruit liep.
Net als tijdgenoten bij Schokkend Nieuws dank ik mijn eerste genre-ervaring aan de themaserie DE ZENUWEN GIEREN DOOR MIJN KEEL van de VPRO. Ik was 11,5 en FRANKENSTEIN maakte een enorme indruk. De eerste reeks STAR TREK ging er ook wel in. Ik denk dat wij een zwart-wit televisie hadden, maar toch hadden sommige afleveringen diepe impact.
STAR WARS heb ik helemaal gemist. In 1977 zat ik al bij de arthousefilm en maakte ik scherp onderscheid tussen bioscopen en filmhuizen. Daar ben ik tien jaar lang iets te rigide in geweest, tot ik INDIANA JONES AND THE TEMPLE OF DOOM zag. In die eerste scène gebeurde meer dan in een heel jaar filmhuisfilms. “O ja,” dacht ik, “je kunt ook beide doen”. De eerste STAR WARS-trilogie zag ik pas een paar jaar geleden, toen de nieuwste trilogie begon. Och, wat kon ik mensen daar mee op de kast krijgen. Ze konden zich niet voorstellen dat ik de eerste films had overgeslagen.’
Van welke film kon je niet slapen?
‘In TERROR TALES (1962) zat een verfilming van een Edgar Allan Poe-verhaal over een stervende man die onder hypnose wordt gebracht en zo in leven wordt gehouden. (Red: THE FACTS IN THE CASE OF M. VALDEMAR). Wanneer hij uit hypnose komt verteert hij binnen een paar seconden. Ik kon er slecht van slapen. Ik was twaalf en had een hele oude tv op mijn kamer en die moest de kamer uit. Dat heeft weken geduurd.’
Heb je ooit overgegeven door een film?
‘Nee, zelfs bij Edgar Allen Poe niet. Ik ben wel ooit weggelopen bij een TRANSFORMERS-film. Ik zat bij een persvoorstelling en dacht: “Waarom dóe ik dit?!” Films als SALÒ OF DE LAATSTE 120 DAGEN VAN SODOM; ik hoef ze niet te zien. In 1990 werkte ik als publiciteitsmedewerker van het Kijkhuis in Den Haag ook af en toe achter de bar. Op één zo’n avond draaide THE ART OF SEEING WITH ONE’S OWN EYES van videokunstenaar Stan Brakhage. Daar zit een autopsie-scene in dus ik bleef achter de bar. Van medische programma’s weet ik wat ik aan kan. Het was een goede beslissing. Ik zag de een na de andere gast bleek naar beneden komen. 2 GIRLS 1 CUP, ook zoiets. Twee meiden die in elkaars mond overgegeven, ik heb het niet gezien en ik hoef het ook niet te zien.’
Is er een film die je als kind helemaal te gek vond, maar als volwassene juist teleurstellend?
‘Als puber was ik jarenlang fan van Bud Spencer en Terrence Hill. Ik zag alles van ‘de vier vuisten’, maar ik weet zeker dat ik die films niet moet terugzien. Ik was ook fan van de James Bond-films met Roger Moore. Mijn eerste was LIVE AND LET DIE. Die zag ik jaren later weer en vond hem nog wel oké. OCTOPUSSY, daarentegen, is zo knullig nu.
Ik probeer teleurstellingen te vermijden, maar laatst keek ik PARIS, TEXAS weer, op dvd. Hij viel niet een beetje tegen en dat doet toch af aan de herinneringen die ik had. Misschien is het voortschrijdend inzicht, misschien heb ik te hoge verwachtingen. Het is ook anders wanneer je in de bioscoop zit en niet wordt afgeleid of dat je thuis op tv kijkt. Of erger nog, iets gedownloads kijkt op een klein schermpje. CHINATOWN zag ik weer op het grote scherm bij Eye in Amsterdam. Dat was nog steeds mooi. Misschien was het omdat ik in de bioscoop zat, dat blijft toch bijzonder. Het licht gaat uit, het doek schuift opzij… Als het een goede film is, ga je er helemaal in op, bij een slechte denk je dat de rest van je leven in die zaal moet blijven. Film kijken in de bioscoop blijft een aparte ervaring.’
