VOORPRET | Zes september verschijnt THE NUN in de bioscoop, de nieuwste spin-off van ‘THE CONJURING-universe’. Deze griezelige gelovige wordt nu al richting horroricoonstatus gehypet, maar is lang niet de eerste enge, dodelijke of gestoorde non uit de genrefilmgeschiedenis. Hier nog eens tien non-conformistische types.
THE CONVENT (Mike Mendez, 2000)
Ik bijt het spits af met deze heerlijke over-the-top non-sens uit het Jaar des Heren 2000. Een groepje geile tieners breekt in een oud klooster in, niet wetende dat dit vroeger bewoond werd door bezeten nonnen. Uiteraard duurt het niet lang before all hell breaks loose. Zelfs rapper Coolio als blowende politieagent kan ze niet meer helpen! Gelukkig is daar horrorheldin Adrienne Barbeau (THE FOG, SWAMP THING, ESCAPE FROM NEW YORK) die op komt draven om demonen-kont te schoppen.
THE DEVILS (Ken Russell, 1971)
Ik zou dit lijstje makkelijk kunnen vullen met enkel nunsploitationfilms, het vooral in de jaren zeventig populaire subgenre over gekke en geile nonnen. Dat ga ik niet doen, maar de beste van die films verdient hier zeker een plekje. In THE DEVILS heeft zuster Jeanne (Vanessa Redgrave) zondige gedachten over de – letterlijke en figuurlijke – onorthodoxe father Grandier (Oliver Reed). Als Grandier de corrupte kardinaal Richelieu dwarszit wordt de priester beschuldigd van hekserij – want zuster Jeanne moet haast wel door duivels bezeten zijn, toch? Russell maakte een levendige en indrukwekkende film over de hypocrisie van de kerk. Een film die non-stop choqueert, bekritiseert en fileert.
MS. 45 (Abel Ferrara, 1981)
Thana (Zoë Lund) heeft geen makkelijk leven: ze is erg schuchter, moet zich als naaister uitsloven in een kledingatelier én kan niet praten: ze uit zich dus alleen maar non-verbaal. Ze woont ook nog eens in het rauwe en onveilige New York van begin jaren tachtig. Op een kwade dag treft het noodlot haar keihard en wordt ze twee keer verkracht. Ze weet de tweede verkrachter echter van zich af te slaan en mept hem dood met een strijkijzer. Hierna knapt er iets in Thana en gewapend met een .45 kaliber pistool begint ze aan een wraaktocht tegen mannen… álle mannen. Gekleed in habijt, uiteraard.
SILENT NIGHT, DEADLY NIGHT 1 (Charles E. Sellier, 1984) &
SILENT NIGHT, DEADLY NIGHT 2 (Lee Harry, 1987)
Wat gebeurt er als je getraumatiseerde weeskinderen met harde hand opvoedt en ze klappen geeft elke keer dat ze ‘naughty’ zijn? Juist, dan veranderen ze in moordlustige maniakken! Dit gebeurt met Billy in SILENT NIGHT, DEADLY NIGHT, die als kind zijn ouders vermoord zag worden door een als kerstman vermomde crimineel. In het weeshuis wordt hij geconfronteerd met een kenau van een moeder-overste. Als volwassene draait Billy door, trekt zélf een kerstmannenpak aan en slaat aan het moorden. Moeder-overste ontsnapt ternauwernood, maar in deel 2 is daar Billy’s broer Ricky, die het kerstmannenpak en het stokje van Billy overneemt. De nare non is inmiddels met pensioen en zit in een rolstoel. Als Ricky haar vindt, is haar stoel niet het enige wat rolt…
DARK WATERS/ТЕМНЫЕ ВОДЫ (Mariano Baino, 1994)
In deze vergeten Russich/Engelse productie reist Elizabeth na de dood van haar vader af naar het afgelegen eiland waar ze haar jongste jaren doorbracht. Haar vader heeft geld aan het plaatselijke klooster nagelaten en Elizabeth wil weten waarom. In het klooster ontmoet Elizabeth een jonge non en samen stuiten ze op eeuwenoude boeken over demonen en een ondergronds labyrint van catacomben waarin nonnen mysterieuze, bloederige rituelen uitvoeren. Ook begint Elizabeth plots vreemde visoenen te krijgen. Het Lovecraftiaanse DARK WATERS is een erg surreële, sfeervolle en stijlvolle film, waarin maar weinig gesproken wordt en Baino vooral de beelden laat spreken. Een film die bij het grote publiek onbekend is, maar gelukkig vorig jaar door Severin films opnieuw uitgebracht op dvd en blu-ray.
SUOR OMICIDI/KILLER NUN (Giulio Berruti, 1979)
KILLER NUN is een soort combinatie van nunsploitation en giallo. Het plot draait om de van een operatie herstellende non Gertrude (Anita Ekberg), die een morfineverslaving ontwikkelt en zich steeds gekker – en onchristelijker – gaat gedragen. Als er ook iemand vermoord wordt, valt de verdenking op Gertrude… maar heeft ze het ook gedaan? SUOR OMICIDI is zeker geen meesterwerk en soms zelfs wat saai, maar in enkele heerlijk bizarre momenten komt de film helemaal tot leven. Wat te denken van scènes waarin Gertrude het kunstgebit van een oud vrouwtje vertrapt, een wildvreemde man verleidt in een kroeg, gruwelijke martelverhalen voorleest aan patiënten en de krukken afpakt van een gehandicapte man…?
SEIJÛ GAKUEN/THE TRANSGRESSOR/SCHOOL OF THE HOLY BEAST (Norifumi Suzuki, 1974)
Ook al is het aantal Christenen in Japan maar zeer gering (zo’n 1% van de bevolking), toch wilde men graag een graantje meepikken van de nunsploitation-hype. Opvallend verschil met goedkope eurotrash-films uit die tijd is hoe goed deze Japanse poging eruitziet: vol esthetische en gestileerde shots met prachtig kleurgebruik. Het verhaal gaat over een jonge, vrije vrouw die ‘undercover’ gaat in een klooster om te onderzoeken wat daar jaren geleden met haar moeder is gebeurd. Dat resulteert uiteraard in veel naakt, lesbische scènes, zweepslagen, een paar gewelddadige moorden… maar ook verrassend harde kritiek op de kerk.
A NIGHTMARE ON ELM STREET 3: DREAM WARRIORS (Chuck Russell, 1987) &
A NIGHTMARE ON ELM STREET: THE DREAM CHILD (Stephen Hopkins, 1989)
Die arme Amanda Krueger. Niet alleen werd ze in de inrichting waar ze als non werkte per ongeluk ingesloten en verkracht door de geesteszieke patiënten, het kind dat ze hieraan overhield groeide ook nog eens uit tot een seriemoordenaar die zelfs na zijn dood tieners aan zijn messen bleef rijgen. Ze pleegde zelfmoord toen zoonlief terechtstond voor kindermoorden. Na haar dood keert ze terug als geestverschijning om de demonische Freddy een halt toe te roepen. Een kwaadaardige non is Amanda dus zeker niet, maar spookachtig is ze wel – letterlijk.
THE CONJURING 2 (James Wan, 2016)
Natuurlijk kan de film die de non uit THE NUN introduceerde niet ontbreken. “Een bovengemiddeld goede griezelfilm”, zo was collega Barend de Voogd toentertijd lovend. Het vervolg op de hit uit 2013 volgt wederom het echtpaar Warren, onderzoekers van het paranormale. De films zijn overigens gebaseerd op het echt bestaande echtpaar en door hun gedocumenteerde gebeurtenissen, waarvan ze stellig beweren dat het non-fictie is. Ditmaal reizen ze af naar Engeland waar een alleenstaande moeder van vier de wanhoop nabij is: haar huis zit namelijk vol met geesten en demonen. In deze sequel voerde Wan meerdere enge spookverschijningen op, maar degene die het meeste indruk achterliet was enge non Valak (Bonnie Aarons). Net als de enge pop Annabelle uit de eerste THE CONJURING werd deze griezel dus voor haar populariteit beloond met een eigen film.
BLACK NARCISSUS (Michael Powell & Emeric Pressburger, 1947).
Over Barend gesproken, onze voormalige hoofdredacteur doet ook een duit in het zakje. Of BLACK NARCISSUS in dit lijstje thuishoort was volgens hem een non-discussie. Barend: ‘De ultieme nonnenfilm is natuurlijk BLACK NARCISSUS .Het psychologisch drama over vijf nonnen op een verlaten bergtop in India is schokkend… eh… prachtig.’ Nee, eerlijk gezegd: BLACK NARCISSUS is geen genrefilm, maar aan de prachtige kleuren van cameraman Jack Cardiff (hij won er een Oscar mee) en W. Percy Days adembenemende matte paintings zou Marvel vandaag de dag nog een voorbeeld kunnen nemen. De film werd in z’n geheel geschoten in de Pinewood Studio’s in Londen, maar je waant je in de Himalaya.
Met Day hebben we trouwens toch een ‘schokkend’ haakje gevonden: hij deed namelijk ook de trick photography van bijvoorbeeld de wonderschone sciencefictionfilm THINGS TO COME (William Cameron Menzies, 1936) en THE THIRD MAN (Carol Reed, 1949). En iets meer voor de hand liggend: regisseur Michael Powell zou na meesterwerken als BLACK NARCISSUS en THE RED SHOES totaal uit de gratie raken met de in 1960 als zeer schokkend en ranzig ervaren horrorfilm PEEPING TOM. Godbewaarme!
ST. AGATHA (Darren Lynn Bousman, 2018)
Tijd voor wat echte voorpret, want op deze film moeten we nog even wachten. Een Nederlandse releasedatum is bij het schrijven (n)onbekend. Maar Schokkend Nieuws-collega Theodoor Steen zag al een rough cut en weet ons te vertellen dat dit feitelijk ‘enge nonnen: de film’ is. In de jaren vijftig wordt een zwangere vrouw opgenomen in een klooster. Daar leren we meer over haar verleden, en blijken de nonnen sinistere plannen te hebben met haar en haar baby. Theodoor: ‘Bereid je voor op veel gore en nare martelscenes en heel veel psychologische terreur. Het beste dat Bousman (SAW II, III en IV, REPO! THE GENETIC OPERA) tot nu heeft gemaakt!’
