TGIF | Zijn Bert en Ernie homo? Niet het soort vraag dat je verwacht bij Schokkend Nieuws – hoewel het nieuws voor sommigen als een schok zal zijn gekomen – maar ik vond het wel interessant (en ergerlijk) om te zien hoe de mainstreammedia omgaan met het soort canondiscussie dat meestal voorbehouden is aan nerd-onderwerpen als STAR WARS en Marvel.
Een kop als ‘Bert en Ernie officieel homo’, zoals veel nieuwsmedia berichtten, doet toch denken aan het soort clickbait waar wij in de genreliefhebbende community vaker mee te maken hebben. Natuurlijk bleek het bericht de oorzaak van klikdorst en slecht leesvermogen van het journaille: Sesamstraatschrijver Mark Saltzman zei in een interview slechts dat hij zich liet inspireren door zijn eigen relatie toen hij voor Bert en Ernie schreef. Wie dat interpreteert als een poging het poppenduo een seksuele oriëntatie aan te meten, begrijpt niet wat ‘inspiratie’ betekent.
Of… is zo obsessief geïnteresseerd in fictieve universums en ‘de canon’ dat elke strohalm aangegrepen wordt om die uit te breiden. Dat is een aandoening waar veel genrefans last van hebben. Neem het recente bericht dat Chewbacca in SOLO: A STAR WARS STORY bekendmaakt wie zijn vader is. Het zou Attichitcuk zijn, een personage dat eerder verscheen in de beruchte Holiday Special. De aanleiding voor deze bewering is het scenario van SOLO, waarvan een pagina in beeld komt in een van een de bonusfeatures op de blu-ray, en waar Chewbacca’s gegrom vertaald wordt naar het Engels. Als hij zich voorstelt zegt hij volgens het script: ‘Chewbacca, son of Attichitcuk.’ Dus nu is dat canon. Onzin. Sorry, maar een scenario is toch echt niet hetzelfde als de uiteindelijke film. Je zou net zo goed kunnen zeggen dat Hellboy ‘officieel’ zijn rib brak in zijn eerste film, omdat dat Ron Perlman gebeurde toen hij die rol speelde.
Nee, wat de plot van een film aangaat, telt alleen wat er gebeurt tussen de bedrijfslogo’s en de aftiteling. Bonusmateriaal op de blu-ray, interviews met makers en originele scenario’s kunnen allemaal leuk en interessant zijn, maar veranderen niets aan de film zelf. Alles wat een auteur over zijn of haar werk zegt nadat het verschenen is, kan verworpen worden. Sterker nog: de auteur is de laatste die er nog over mag spreken. Waarom vragen mensen toch steeds aan Christopher Nolan of die tol in INCEPTION bleef draaien, of aan Ridley Scott of Deckard in BLADE RUNNER nou een cyborg was? Zij zijn letterlijk de laatste mensen op aarde die op die vragen antwoord mogen geven. Als ze het in hun films duidelijk hadden willen maken, hadden ze dat kunnen doen. Ze hádden autoriteit over het verhaal, toen ze het schreven. Maar nu niet meer. Nu is het aan ons. Scheppers mogen nooit het laatste woord hebben over hun creatie. Juist in onze verbeelding komen popculturele figuren tot hun ultieme potentie. Ze leiden hun volledige fictieve levens in films en televisieseries, maar komen pas écht tot leven in ons hoofd.
Waarom zit het me zo hoog? Omdat de zoektocht naar definitieve antwoorden via de vermeende autoriteit van de auteur, de relatie tussen film en kijker in de weg staat. Je kunt alle verkrijgbare informatie over een fictief universum catelogiseren, zonder echt iets te leren. Die houding leidt tot luie, saaie, muffe filmkritiek. Het bizar getitelde YouTubekanaal ‘The Film Theorists‘, bijvoorbeeld, dat niets met filmtheorie te maken heeft, maar erop gericht is filmverhalen zo letterlijk mogelijk te benaderen. Wanneer zulks puur humoristisch is heb ik er natuurlijk geen problemen mee. Niets mis met een parodie. Maar wanneer de mierenneukerige houding van de parodie zich voor gaat doen als echte filmkritiek, gaan mijn tenen krom staan.
Het was ook die houding die Patrick H. Willems aanviel in zijn video over plotgaten, die collega Barend de Voogd een paar weken geleden bekritiseerde in zijn TGIF. ‘Lever je kritische vermogen maar in, mensen,’ concludeerde Barend sarcastisch. Volgens mij roept Willems ons juist op ons kritische vermogen aan te scherpen. Te zien waar een film écht over gaat, voorbij de irrelevante details waarin de plotgatenspotter verdwaalt. Een soortgelijke oproep zit in zijn recentere video over THE LAST JEDI. De beste Star Wars-film sinds THE EMPIRE STRIKES BACK is ook de meest controversiële sinds de prequels, getuige talloze video-essays op YouTube die willen uitleggen waarom THE LAST JEDI compleet ruk is, en de vele reacties op al die kritiek. Het moge duidelijk zijn in welk kamp ik me bevind. Vrijwel alle bekende argumenten van de haters vallen in de categorie filmkritiek waarvoor ik allergisch ben; dat levenloze gezever over losse draadjes en onduidelijkheden. Je zou eens je fantastie moeten gebruiken.
Goed, nog even het nieuws. Waar THE PREDATOR ietwat tegen lijkt te vallen, nemen de kansen voor echte predators juist toe: Bryan Singer wordt overwogen als regisseur voor een Red Sonja-film. Nu ben ik, zoals uit dit stukje duidelijk geworden mag zijn, een aanhanger van Roland Barthes, die de dood van de auteur verkondigde. Maar dat betekent niet dat het volkomen irrelevant is wie een film geregisseerd heeft. Ik kan moeilijk zorgeloos genieten van een fantasy-avontuur dat afkomstig is van een misbruiker.
Wel word ik vrolijk van twee leuke John Carpenter-nieuwtjes . Dat Nicolas Cage dit jaar een paar favorieten zal vertonen op het Leids Film Festival, is ook zeker geen slecht nieuws. De foto’s van Joaquin Phoenix op de set van THE JOKER laten me dan weer koud. Gewoon foto’s van een acteur op een filmset.
Tot slot: kleine geruchten over vervolgen. Er is al langer sprake van een mogelijke WILLOW 2, hoewel die natuurlijk niet zo zal gaan heten, zegt Ron Howard. Getallen in vervolgen zijn immers uit den boze, tegenwoordig. Wordt het dan THE WILLOW, in navolging van THE PREDATOR? Ikzelf geef de voorkeur aan de oplossing van de MAMMA MIA-reeks. KILLER KLOWNS FROM OUTER SPACE: HERE WE GO AGAIN.
Fijn weekend!
