In navolging van de Britse tv-zender Channel 4 vroeg Schokkend Nieuws redacteuren en medewerkers naar hun engste filmscène aller tijden. Opvallend is dat de nummer 1 van de Engelsen – Jack Nicholson die met de woorden ‘Here’s Johnny’ met een bijl op een deur inhakt in THE SHINING – door niemand genoemd werd. Maar de Britten zijn sowieso een eigenzinnig volkje: onlangs verkozen BBC-kijkers TITANIC tot de slechtste film aller tijden!
Jan Doense: Mijn engste scène wordt dan die uit THE CHANGELING (Peter Medak, Canada 1979) waarin George C. Scott naar een bandrecorder met zijn eigen pianomuziek aan het luisteren is en dan door het draaien aan allerlei knopjes langzaam maar zeker de stem van het spook eruit filtert.
Ruben van Eijl: Een lift wordt vaak beschouwd als een claustrofobische plek, waar je niet teveel tijd moet doorbrengen. In THE EYE (Oxide & Danny Pang, Hongkong/Singapore 2002) is de gesloten mobiele ruimte ook nog eens een verblijfplaats van een rondwarende geest, die enkele centimeters boven de vloer zweeft en soms met de gerotte tenen lichtjes de grond beroert. Als hoofdpersoon Mun zich in de lift bevindt, nadert het spook, begeleid door een akelig aanzwellend geluid dat je pas loslaat als de aftiteling begint. Een spook zonder oog, dat zo dichtbij komt…is voor deze geharde horrorliefhebber niet te trekken!
Roel Haanen: In TWIN PEAKS: FIRE WALK WITH ME (David Lynch, VS 1992) krijgt Laura Palmer van een zonderlinge oude dame en een gemaskerd jongetje op straat een ingelijste foto van haar geopende slaapkamerdeur met de mededeling dat ‘de man achter het masker’ op zoek is naar haar dagboek. ‘Hij staat nu onder de ventilator’, fluistert het joch. Met de fotolijst onder haar armen geklemd snelt Laura naar huis. Even later glijdt de camera richting haar geopende slaapkamerdeur. Laura kijkt behoedzaam door de kier. Ze begint te schreeuwen. Dan zien we wat zij ziet: Killer Bob die achter haar dressoir op zoek is naar het dagboek. Lynch gebruikt een paar jump-cuts waarin de tronie van Killer Bob verandert van een duivelse grijns naar een hysterische gil om te eindigen met een onsmakelijke close-up van Bobs trillende huig.
Milan Hulsing: De laatste scène uit THE PIT AND THE PENDULUM (Roger Corman, VS 1961). De zieke twist aan het einde van deze film, waarin Barbara Steele in een ijzeren maagd belandt, is me altijd bijgebleven. Het enge is dat we weten dat ze nog LEEFT en dat NIEMAND haar zal bevrijden.
Erik Kriek: Over mijn ‘scary moment’ hoef ik niet lang na te denken. De eindscène uit DON’T LOOK NOW (Nicholas Roeg, GB 1973) waarin Donald Sutherland zijn dood tegemoet gaat door achter een kleine gedaante in rode jas-met-puntmuts aan te lopen. Still gets to me….Brrrrr.
Mike Lebbing: Monsters en spoken vind ik niet eng. Wat me bang maakt is iemand te zien die het verstand dreigt te verliezen. Daarom de engste scène: Roman Polanski die door het wc-raampje naar zijn appartement kijkt en plots zichzelf daar ziet staan, in het verder ook vreselijk beklemmende THE TENANT (Roman Polanski, Frankrijk/VS 1976).
Matthijs Linnemann: Een scène uit PAPERHOUSE (Bernard Rose, GB 1989). Kleine Anna creëert met haar tekeningen een droomwereld. De nacht nadat ze een mislukte tekening van haar vader heeft doorgekrast, verschijnt hij als een dreigend silhouet aan de horizon. Zijn woedende kreet ‘Anna, I’m blind’ bezorgt mij telkens weer kippenvel…
André Nientied: Jodie Foster in de kelder aan het slot van THE SILENCE OF THE LAMBS (Jonathan Demme, VS 1991). Als haar belager Buffalo Bill het licht uitdoet en met zijn infraroodkijker op de doodsbange Clarice afloopt, wordt één van onze doodsangsten treffend in beeld gebracht: de angst voor wat er rondwaart in het donker. Dat Bill onze heldin wel tien keer had kunnen neerschieten voor zij vuurt, doet niets aan dat effect af – de paniekerige blik van Foster zegt alles.
Bart Oosterhoorn: Het einde van DON’T LOOK NOW (Nicolas Roeg, GB 1973). Donald Sutherland achtervolgt wanhopig een schim uit het verleden, maar snelt zijn noodlot tegemoet. Rood betekent stoppen!
Bart van der Put: Een scène uit THE TEXAS CHAINSAW MASSACRE (Tobe Hooper, VS 1974). Nadat Hooper ons 35 minuten lang verontrust met atonale geluiden, beelden van opgegraven lijken, een gestoorde lifter en een vakantiehuis om van te gruwen, vinden twee hippies op de veranda van het naburige knekelhuis een mensenkies. Zij walgt ervan, hij gaat naar binnen. En dan is daar Leatherface, die de jongen neerslaat, de keuken in trekt en een stalen roldeur sluit. Die deur doet het hem: dit is geen gewoon spookhuis, maar een abattoir. Welkom in de Hel.
Erique J. Rebel: Gouvernante Miss Giddens ontwaakt uit een vredig middagslaapje in de tuin van haar werkgever. Wat heeft haar gewekt? Het zonlicht lijkt aan warmte te hebben ingeboet. Bomen staan roerloos. Vogelgeluiden zijn plots verstomd, evenals de stemmen van de spelende Miles en Flora, de aan haar zorg toevertrouwde kinderen. Er heerst een omineuze, drukkende stilte. Met een ruk schiet Miss Giddens overeind: midden in de vijver ontwaart zij de geest van de raadselachtig om het leven gekomen Miss Jessel. Een scène als een klap met een koevoet; kom daar vandaag de dag maar ‘ns om. Uit: THE INNOCENTS (Jack Clayton, GB 1961).
Mark van den Tempel: Ik zou kiezen voor de verwekkingsscène in ROSEMARY’S BABY (Roman Polanski, VS 1968). Die werkt zo goed omdat hij zo ongrijpbaar is. Gedeeltelijk droom, nachtmerrie en drugservaring, met beelden die op zichzelf helemaal niet eng zijn en daarom juist zo spooky overkomen. Een schokeffect werkt eigenlijk maar één keer optimaal, maar elke keer krijg ik weer de kriebels van dit moment.
Phil van Tongeren: Hèt schrikmoment uit THE EXORCIST III (William Peter Blatty, VS 1990). Een lang, statisch shot van een ziekenhuisgang bij avond. Een bewaker verdwijnt en een verpleegster blijft alleen achter. Nadat ze eerst opgelucht heeft vastgesteld dat een verdacht geluid uit een kamer niets te betekenen heeft, keert ze terug naar haar plaats achter de balie. Dan komt ze er weer achter vandaan en loopt een gang in. Achter haar duikt een gesluierde figuur op, met een buitenmodel bottenschaar in de aanslag. Een snelle zoom, een snerpend geluid en Blatty heeft ons waar hij ons hebben wil: tegen het plafond.
Eric van der Woude: Een scène uit AMERICAN HISTORY X (Tony Kaye, VS 1998). Wanneer skinhead Derek een zwarte autodief betrapt, dwingt hij hem onder dwang van een vuurwapen zijn tanden op de rand van de stoeprand te plaatsen. De dief gehoorzaamt, waarop Derek een rotschop geeft tegen het achterhoofd van zijn slachtoffer.
Phil van Tongeren
