Als je je ooit hebt afgevraagd waar creatievelingen als Tim Burton en de Quay Brothers hun inspiratie vandaan halen, dan moet je op 10 april a.s. zeker naar de Brusselse Cinema Nova komen. De Tsjechische meester-animator Jan Švankmajer zal daar aanwezig zijn voor de première van zijn nieuwe film SURVIVING LIFE en een lezing over surrealistische poëzie.
Jan Švankmajer (Praag, 1934) kwam via het poppentheater en de beeldende kunst bij film terecht. Naast zijn werk als schilder, beeldhouwer en grafisch ontwerper, begon hij in 1964 met het maken van films. De Praagse Lente betekende een gedwongen pauze, omdat de heersende Communistische Partij in het toenmalige Tsjecho-Slowakije zijn kritische kijk op de realiteit niet kon waarderen. Omdat hij de censuuringrepen op zijn film CASTLE OF OTRANTO (1977) weigerde, stond hij zeven jaar lang op de zwarte lijst en mocht geen films meer maken. Toch groeide Švankmajer daarna uit tot één van de grootmeesters van de animatiefilm en stop-motion techniek. Hij combineert verschillende animatietechnieken en gaat zo minutieus te werk, dat hij niet meer dan één film per vier en een half jaar kan uitbrengen. Het zijn dan ook inventieve, wonderschone en buitensporige films, gesitueerd in wonderlijke werelden waar surrealisme hoogtij viert. Of, zoals Miloš Forman zegt: “Ergens tussen Buñuel en Disney.”.
Zijn nieuwste film SURVIVING LIFE is een “psychoanalytische komedie”, waarin Švankmajer naar hartenlust gebruik maakt van collagetechnieken en papieranimatie, afgewisseld met filmopnames. Seks, geweld, fantasmen, driften en ongerijmdheden wisselen elkaar af en roepen een provocerend en tegelijkertijd melancholisch beeld op dat geïnspireerd is op Švankmajers helden Edgar Allan Poe en Lewis Carroll. Het resultaat is een vreemde choreografie van kip-vrouwen, hert-mannen, slangen, ossentongen en honden met stropdassen.
Švankmajer komt zijn nieuweling zelf voorstellen en leest voor uit zijn surrealistische poëzie. Samen met Josef Janda (vroeger een rockmuzikant, nu essayist, kunst- en literatuurcriticus en dichter) is Švankmajer in Brussel voor de opening van de tentoonstelling Other Air van de Groep van Tsjechische Surrealisten. Ze komen op 10 april naar Nova om er uit hun poëzie voor te lezen (met Engelse vertaling), en worden ingeleid door surrealistisch kunstenaar Bruno Solarik.
Woensdag 10 april:
– 19.00 uur: lezing van surrealistische poëzie door Jan Švankmajer en Josef Janda, ingeleid door Bruno Solarik
– 20.00 uur: Belgische première van SURVIVING LIFE, gevolgd door een ontmoeting met Jan Švankmajer
SURVIVING LIFE wordt van 10 tot 28 april in Nova vertoond, met Engelse en Franse ondertitels.
Adres: Cinema Nova, Arenbergstraat 3, 1000 Brussel
Info: www.nova-cinema.org
