Midden jaren zestig bracht hij zelfs Nederland in rep er roer met de samen met vaste partner Franco Prosperi geregisseerde documentaire AFRICA ADDIO (1966). De afgelopen woensdag 17 augustus op 91-jarige leeftijd overleden Italiaan Gualtiero Jacopetti schuwde de controverse niet.
Al eerder, met MONDO CANE (1962), zorgden Jacopetti (op de foto ca. 1970) en Prosperi voor schandaal door een film lang het ene na het andere voorbeeld van ‘honds’ menselijk gedrag voor de camera te brengen. Maar het van (deels geënsceneerde) gruwelen aan elkaar hangende AFRICA ADDIO (1966), dat de erfenis van het westerse kolonialisme op het Afrikaanse continent belicht, kwam nog zwaarder onder vuur te liggen. De uitbreng van de film leidde in Nederland tot kamervragen, terwijl voor en in de bioscopen werd geprotesteerd door woedende demonstranten.
Achteraf moet worden vastgesteld dat AFRICA ADDIO niet alleen een briljant staaltje publieksmanipulatie ten beste geeft, maar ook inhoudelijk meer hout snijdt dan met name links Nederland destijds durfde toe te geven. Het was vooral de sensationele stijl die critici op het verkeerde been zette. Mocht u ‘m nog kunnen vinden, sla er dan vooral Schokkend Nieuws #62 (voorjaar 2004) op na, waarin Bart van der Put een overtuigend pleidooi houdt voor herwaardering van het werk van Jacopetti en Prosperi.
Vijf jaar na AFRICA ADDIO kwamen Jacopetti en Prosperi met de opvolger ADDIO ZIO TOM, waarin het lot van zwarte slaven op Amerikaanse bodem aan de kaak wordt gesteld. De regisseurs zouden zich later van de film distantiëren; ditmaal waren ze met hun verlekkerd in beeld gebrachte reconstructie van wreedheden naar eigen zeggen te ver gegaan.
Groot was het oeuvre van Jacopetti en Prosperi niet, invloedrijk was het wel. De mondofilm zou een genre op zich worden (MONDO BIZARRO, MONDO FREUDO, MONDO TOPLESS etc.), met als meest beruchte exponent de FACES OF DEATH-reeks uit de jaren tachtig. En nog steeds bestaat er wereldwijd een onstilbare honger naar al dan niet authentieke beelden van menselijke en dierlijke misère. Alleen hoeven we er sinds de komst van YouTube ons huis niet meer voor uit.
