Milan Hulsing, vaste illustrator van onze nieuwsrubriek, publiceerde onlangs zijn versie van de beroemde roman De Aanslag van Harry Mulisch. En voordat Schokkend Nieuws-lezers de wenkbrauwen beginnen te fronsen: het is in dubbele zin een fantastisch stripboek geworden!
Van Mulisch’ klassieker uit 1982 werd al in 1986, onder regie van Fons Rademakers, een speelfilm gemaakt die het jaar daarop een Oscar zou winnen voor beste buitenlandse film. In 2011 volgde een toneelbewerking en nu is er dus de stripversie die – we waarschuwen maar even – niet als uittreksel kan dienen voor eindexamenkandidaten die geen zin hebben de roman van Mulisch door te ploegen. Milan heeft het verhaal van Anton Steenwijk, die een leven lang wordt achtervolgd door een afschuwelijke oorlogsherinnering, geheel naar zijn hand gezet. Met ogenschijnlijk simpele, in herfstige kleuren ondergedompelde dunne lijnen schept hij een intens melancholieke atmosfeer rond een tragische figuur die er veertig jaar over doet om met het verleden in het reine te komen.
Je nieuwste boek is een bewerking van een literaire klassieker. Op de omslag van de nieuwe Schokkend Nieuws prijkt de door jou gepenseelde kop van Leatherface. Mogen we daaruit opmaken dat jouw interessegebied op z’n zachtst gezegd nogal ruim is?
“Horror is als het ruiken van pasgemaaid gras, het transporteert me naar gelukkige tijden; ‘s nachts als kind klassiekers kijken op de BBC, The Deadly Earnest Horror Show, Jan Doenses Mondo Bizarro, The Weekend of Terror, Schokkend Nieuws. Mijn werk voor SN verschaft me toegang tot die boomhut. Ik ben gewoon een fan, al probeeer ik in Schokkend Nieuws die liefhebberij te botvieren zonder dat het pure fan art wordt. Wat strips betreft zat ik lang in de hoek van de weird tales, zoals de verhalen in de bundel Wat Fred niet wist. Daar was ook wat horror bij, maar echt gory werd het nooit. Voor korte verhalen heb ik ideeën zat; voor het langere werk is het gebruiken van een brontekst prettig. Stad van klei en De Aanslag tonen mijn ambitie lange strips met een literaire waarde te maken. Vertaald naar film: eerder arthouse dan genrefilm. Maar in dat gebied tref je ook nog David Lynch en Cronenberg aan, dus dat het ambitieus is, sluit niet uit dat ik de lezer wel degelijk naar de keel wil grijpen.”
Kun je uitleggen waarom jouw boek ook voor Schokkend Nieuws-lezers absoluut een aanrader is?
“Afgaande op de reacties die ik op De Aanslag krijg, is het best een intense of droomachtige leeservaring. Ik laat veel informatie weg en zoom in op de hoofdpersoon. Dat werkt alvast beklemmend. Ook vond ik het interessant om bepaalde beeldspraak of symboliek uit het boek zo te gebruiken dat het voorbij beeldspraak gaat; een schacht door de aarde, woekerend onkruid, vlammen en gloed, de bijna fysieke aanwezigheid van iemand aan wie de hoofdpersoon slechts een vage herinnering heeft… De strip heeft een fantastische of magische saus gekregen. Daarbij heb ik me een beetje laten inspireren door Hayao Miyazaki, die een frisse impuls heeft gegeven aan het vermengen van realiteit met magische elementen. Je ziet het terug in het beeld van het onkruid dat hier en daar terugkomt, en in de jongen in het vuurwerende pak. Bij Mulisch zelf zie je dat magische ook wel, maar niet in De Aanslag. Zijn roman Het Zwarte Licht bijvoorbeeld, waarin de wereld vergaat, is behoorlijk trippy. Maar bij hem blijft het wel allemaal mythologie. Bij mij gaat het meer de kant van fantastiek op.”
Dit is je tweede romanbewerking. Is het denkbaar dat je voor een opvolger een horror- of anderszins fantastische roman onder handen neemt?
“Er zijn zo ontzettend veel verhalen waar ik enthousiast van word. Ik lees veel scifi en een deel van het plezier is tijdens het lezen te bedenken hoe ik dat in een strip zou doen. Robert Sheckley is wat dat betreft echt een feest. Maar ook Fredric Brown, Stanislaw Lem, Ballard, Eddy C. Bertin, de gebroeders Stroegatski, Fritz Leiber en Richard Matheson. Arthur C. Clarke heeft in de jaren vijftig een verhaal geschreven dat zich uitstekend leent om uit te breiden tot een stripalbum – het is voor zijn doen maar weinig scifi en meer een politieke thriller met sciencefictionelementen – maar dat ligt moeilijk met rechten. Je verdient al nauwelijks iets met dit soort boeken, dus ik deel dat beetje in het vervolg liever niet. Ik zou ook wel wat van Lovecraft willen doen, maar daar heeft Erik Kriek zijn poot al op gezet, haha. Van Edgar Allan Poe ben ik ook een groot fan. Ik hou gewoon erg van goede korte verhalen.”
Dus wat let je?
“Dat je er gelukkig van wordt, betekent niet dat het goed of relevant werk oplevert. Ik maak het mezelf moeilijk. Dat geldt zeker ook voor De Aanslag, waarvoor ik me mentaal op water en brood heb gezet. Dan begin je je dag niet met een lekker monster tekenen. Daar zit een ander soort gedrevenheid achter.”
En waar gaat die gedrevenheid op dit moment naar uit?
“Ik schrijf nu een eigen scenario. Dat wordt geen fantastiek. Eerder een avonturenverhaal met een exotische, politieke dimensie. Beklemmend wordt het ook. Misschien iets met een Hugo Pratt-gevoel erin. Een ander idee dat ik heb is magisch-realistisch, of het stripequivalent daarvan. Een beetje in de sfeer van Freds Philemon. Ik heb ook een scenario liggen voor een korte scifi-animatiefilm.”
De Aanslag
Milan Hulsing, 175 blz.
Uitgeverij Oog & Blik | De Bezige Bij
ISBN 9789054924463