FLASHBACK | Na een interview in de Verzamelwoede-special, hostte afficheverzamelaar Wim Jansen (1963) de presentatie van een sciencefictionnummer van Schokkend Nieuws. Zijn minilezinkje over postergeschiedenis viel erg in de smaak en leidde zowaar tot de vaste magazinerubriek Oud Papier. Wim stelt ook exposities samen voor galerie Sick Smell of Succes.
Wat is je vroegste filmherinnering?
‘Toen ik redelijk klein was, een jaar of vijf, zes, ging ik – dat deden we toen nog, toen kon je in eentje over straat lopen – naar filmvertoningen in een buurthuis ergens in de Staatsliedenbuurt. Daar heb ik heel veel Tarzans en westerns en Laurel & Hardy gekeken; allemaal van die 16mm projecties. Op een kratje met een glaasje ranja erbij. TARZAN, die met Johnny Weissmuller, uit de jaren ‘30, vond ik wel het meest spannend. TARZAN AND THE MERMAIDS, TARZAN AND THE LEOPARD WOMAN – alles wat een beetje exotisch was, vond ik heel bijzonder.’
En wat is je vroegste genrefilmherinnering?
‘Sja, daar heb ik altijd discussies over. Ik vind een jungle-avontuur behoorlijk genre, maar dat schijnt niet zo te zijn. Ik heb daar eens een column over geschreven; die lijn is eigenlijk helemaal niet scherp. THE THIEF OF BAGDAD uit 1940, met Sabu als de dief, vond ik ook heel leuk. Geef mij maar een oceaanbodem, een jungle of een ver-weg-gebied met bergen, dat vind ik interessanter dan space. Mijn echte filmliefhebberij begon met film noir, is dat ook genre genoeg? Weet je wat het is – als het tegendraads is, vind ik het interessant, of het nou een genrefilm is of een drama. Dan kom je vaak creatieve genieën met weinig geld tegen, en dat hands on, die do it yourself punk-benadering, daar hou ik van.’
Van welke film kon je niet slapen?
‘Toen ik een jaar of dertien was, had ik wel moeite om te slapen na DEMENTIA 13, die Francis Ford Coppola maakte voor Roger Corman. Een soort vage slasher-achtige film, met een heel rare scène waarin een vrouw in een meer op zoek gaat naar symbolen uit haar jeugd. Ze komt omhoog en dan is daar een kerel met een bijl… Dat heeft me wel bezig gehouden in die tijd. Maar als je op een gegeven moment genoeg films hebt gezien, kijk je niet meer op van een man met een bijl.’ (lacht)
Wie was je eerste film-crush?
‘Toen ik al bij m’n seksuele positieven was, was dat Jane Greer in de film noir OUT OF THE PAST. Die vond – vind – ik wel heel mysterieus, bijzonder en gevaarlijk. Toen ik jonger was, zond de AVRO ’s avonds de ANGELIQUE-films uit. Ook weer met harems en dat soort zaken. Ze waren op televisie als een soort familiefilms, maar ik vond het een stuk spannender. Die hebben ook veel indruk op me gemaakt.’
Heb je ooit overgegeven door een film?
‘Nee. Ik heb wel verschrikkelijke dingen gezien, maar ik heb een sterke maag. Er is wel één film waar ik me echt niet plezierig bij voelde, en dat is SOCIETY van Yuzna. Ze hebben daarin The Shunt, waarbij ze met hun hand in een andere persoon gaan die ze via osmose of zoiets tot zich nemen – met een arm het lichaam in, zo slijmerig, een soort verkrachting. Dat vond ik wel erg ongemakkelijk, seks en geweld vind ik geen fijne combinatie. Verder ben ik er altijd wel voor in om van alles te zien. Als ik het dan niks vindt, kan ik daar heel graag over praten. Ik heb denk ik wel een probleem met dat ik zoveel films heb gezien en zoveel plots ken, dat ik die erg snel door heb. Zoveel plots heb je niet, en als het daar dan om draait, vind ik de film al snel stom of saai. Er moet wel iets spectaculairs in beeld gebeuren, wil ik daar vrede mee hebben.’ (lacht)
Word je nog wel eens verrast?
‘Niet echt recent. Toen ik mijn eerste Japanse nouvelle violence-film zag, dacht ik wel: dát is goed! En Miike Takeshi’s films over buitenlanders in Tokio – Brazilianen in CITY OF LOST SOULS bijvoorbeeld – die mix, die heel vreemde culturele mix in een wereld die je eigenlijk niet zo goed snapt, dat vond ik mooi. En vorig jaar heb ik een expositie samengesteld met LA PASSION DE JEANNE D’ARC uit 1929, waarvan ik me kon herinneren dat ik die nogal saai vond. Op basis van de beelden en schilderijen uit de expositie hebben Michael Helmerhorst en ik de film van twee uur teruggebracht tot 23 minuten, met een originele muziekscore van een vriend van mij. Daarvoor zag ik de film vier á vijf keer en ik vond het fantastisch! Per keer werd het beter, ging je op andere dingen letten en kon ik ‘m steeds meer waarderen.’
Is er een film die je als kind helemaal te gek vond, maar als volwassene juist teleurstellend?
‘Nee. Ik ben wel een nostalgisch tiepje, dus als ik iets in mijn jeugd heel mooi vond, is er veel voor nodig om dat terug te draaien. De beleving of emotie die daarbij hoort, is belangrijk voor me. Je gaat dan toch een beetje terug, ziet die vertrouwde omgeving weer. Toen ik zes of zeven jaar was, ben ik meerdere keren naar FRA DIAVOLO gegaan, een soort operette met Laurel & Hardy. Die vond ik zo goed, ik heb ‘m wel drie of vier keer gezien! Oh, ook een hele belangrijke film voor mij is RAGING BULL. Daar ging ik helemaal in op, daardoor werd film voor mij echt rock and roll. Ik was denk ik zeventien jaar en begon me echt te interesseren voor muziek en meisjes, en ik zat op boksen. Ik zag die film en ervoer het plotseling op een heel nieuwe manier – alles kwam bij elkaar! Er zit een ritme in die film, een energie… Echt alles waar ik me in onderdompelde zag ik daar op het scherm. RAGING BULL zal nóóit teleurstellen.’
De poster bovenaan dit artikel is de Italiaanse poster voor A MATTER OF LIFE AND DEATH (Michael Powell en Emeric Pressberger, 1946), en is Wims ‘favoriete poster die hij nooit zal bezitten.’
The Sick Smell of Succes opent op zaterdag 26 oktober (15:00-19:00) de expositie I LOVE A TALL DARK STRANGER, een bonte collage van affiches, foto’s en bewegende beelden rond het thema ‘Huwelijk’.
