TGIF| Twee weken geleden schreef onze hoofdredacteur Barend de Voogd een heerlijk vileine TGIF. Helaas ben ik competitief ingesteld en was mijn instelling deze week de zuurtegraad nog een paar tandjes omhoog te schroeven. Gelukkig was daar Comic Con.
San Diego Comic Con begon ooit als een redelijk ingetogen bijeenkomst tussen stripboekfans en stripmakers, zoals te lezen valt in dit ooggetuigenverslag van een bezoeker van het eerste uur. Tegenwoordig is het echter vooral een plek waarop studio’s de belangrijkste bezoekers van hun films, de fanboys en fangirls, alvast warm proberen te maken met opgewarmde trailers en halfbakken nieuwtjes. Volgens Variety genoeg om te verklaren dat “de fans hebben gewonnen”. Getuige de trailers en nieuws dit jaar lijkt het waar te zijn: wat de fan wil is nu financiële wet.
Misschien dat het daardoor voelt alsof bijna elk nieuws voelde alsof een computeralgoritme filmideeën had gecreëerd op basis van memes, likes en nostalgische Tumblr-posts. THOR RAGNAROK lijkt, te zien aan de trailer, niet alleen een buddy-film tussen Thor en The Hulk, maar schreeuwt bovendien “Jaren 80”, want andere planeten lopen achter qua esthethiek, ofzo? Logisch is het niet. De jaren 90 kunnen niet achterblijven, want ook die zijn weer keigaaf, cool en vette shizzle (zo noemden we dat toen) dus zal CAPTAIN MARVEL haar JNCO’s aantrekken en haar Lisa Frank Trapper Keeper in haar Eastpak doen terwijl ze de strijd aangaat met de Kree. En als we dan toch de moeder van Wasp Girl moeten casten in ANT MAN AND WASP GIRL, waarom dan niet Catwoman Michelle Pfeiffer? Marvel was overal. Er valt niet te ontsnappen aan Marvel. Er zijn nu zelfs Marvel-hotels in de maak, want wij bidden tot de troon van Marvel-Mammon, de duistere God die onze existentiële leegte kan vullen met popconfectie.
De tendens om alles bij elkaar te gooien in Cinematic Universes gaat door met DC, die met de trailer van JUSTICE LEAGUE best een leuke vier minuten in handen hadden. Maar tekenend voor de tendens is vooral de foeilelijke poster, waarbij de verschillende logo’s gebruikt worden als font, ongeacht de leesbaarheid. Hoofdpijnopwekkend, onlogisch en onheilig, gelijk menig Cinematic Universe. Zo mocht het ook nieuws heten dat FOX de X-MEN-series LEGION en GIFTED niet aan elkaar verbindt. Dat is nieuws, nu, in plaats van de normaalste zaak is van de wereld, zoals vroeger.
We leven in een bizarre omgekeerde wereld, waarin studio’s franchises zoeken en vinden op de meest onlogische plekken. Fucking UNBREAKABLE van M. Night Shyamalan is nu een Cinematic Universe, terwijl de film opzichzelfstaand juist zo sterk was. JOHN WICK moet nu ook een Cinematic Universe zijn, want een gewone trilogie is niet toereikend meer. Elk klein, leuk verhaaldetail van een succesfilm – bijvoorbeeld de bizarre codes die huurmoordenaars er in JOHN WICK op na houden – wordt nu uit zijn verband gerukt voor spin-offs, sequels, prequels, midquels, sidequels. Elk kleurrijk stukje vlees wordt van de botten van het origineel geplukt door de aasgieren van Hollywood tot er niets meer van de magie over is. Een film als THE DARK TOWER, gebaseerd op het literaire equivalent van een Cinematic Universe, wordt nu vooral in de markt gezet op basis van de connecties met het andere werk van King. De inhoud van de film zelf lijkt, zeker in de marketing, op de tweede plaats te komen.
De kannibalistisch-kapitalistische orgie van Hollywoodproducers en fans die rondrollen in de uitgereten karkassen van hun nerd-nostalgie vindt haar culminatie in READY PLAYER ONE, Steven Spielbergs schaamteloze zelfbevlekking vermomd als sciencefiction-film. Zie de trailer hieronder. Elk beeld bevat talloze verwijzingen naar zo’n beetje elke populaire franchise uit de eighties en nineties, zonder dat ik het gevoel krijg dat er iets wezenlijks wordt toegevoegd aan het pantheon der sciencefiction-films. Holy grail, my ass. Ik ben gelukkig niet de enige die vooral erg moe word van de trailer, in plaats van opgewonden. De vraag is ook, is de filmindustrie niet te veel op eigen successen aan het teren, iets wat we al jaren vermommen onder lagen ironie? Zelfs kinderen worden door, bijvoorbeeld LEGO NINJAGO, al getraind in het herkennen van tropes en clichès. Noem me knettergek, maar ik ben al die postmoderne knipogen een beetje zat aan het worden.
Ik heb zeker moeite met de remake-cultuur als het ten koste gaat van de logica van gehele franchises. De nieuwe PLANET OF THE APES-films, hoe goed ze ook zijn, gooien de chronologie van een hele franchise ten grabbel. Ingewikkelder wordt het nog met DOCTOR WHO, die nu de vertrekkende Doctor koppelt aan de allereerste Doctor. Het lijkt vooral een veredelde fan-fiction, want moeten we dit wel willen?
Zorgelijker vind ik het dat originele geesten als de voornoemde Spielberg, maar ook een James Cameron, teren op hun oude successen (zie de vijftien nieuwe aangekondigde AVATARs en TERMINATORs) terwijl ze originele ideeën moeilijk van de grond krijgen en kregen. Zelfs nieuw, fris, jong talent als Denis Villeneuve waagt zich al aan sequels op gedoodverfde klassiekers (BLADE RUNNER 2046), vooral omdat hij bang was dat producers het anders zouden verneuken. Dat vind ik, bot gezegd, enorm treurig. Zelfs een STAR TREK: DISCOVERY verwijst alleen al in de trailer tientallen keren naar de originele franchise. Artistieke keuze? Of durfden de producers een nieuwe STAR TREK-serie die totaal los staat van de ander franchises niet aan?
Zelfs als we originele films en series krijgen voelen ze nog steeds schatplichtig aan de grillen van de fancultuur. STRANGER THINGS 2 ziet er leuk uit, maar lijkt de kritiek dat de serie te veel teerde op nostalgie volledig genegeerd te hebben. BRIGHT voelt als de koortsdroom van een nerdbro die teveel WORLD OF WARCRAFT en GRAND THEFT AUTO heeft gespeeld: Cops vs. Orcs. Gaap. Producers mogen dan wel de fans op hun wenken willen bedienen, maar even cru gezegd: ouders laten de kinderen toch ook niet altijd hun eigen maaltijd bepalen? Dan krijg je onzalige gerechten als ELF’s Breakfast Spaghetti, en de kok die dit gerecht (en vijf andere popculturele wansmakelijke gerechten) zelf heeft uitgeprobeerd was niet onverdeeld enthousiast. Zo voelt hedendaags Hollywood voor mij, met hun eindeloze mashups: als spaghetti met skittles.
Toch brengt fancultuur en de mashup-cultuur ook genoeg goede dingen voort, maar dat is dan vaak te danken aan makers met een zeer eigen visie. Zo kan ik niet wachten op seizoen 3 van RICK & MORTY, zeker na deze verscheidende promo-videos, video-essays en interviews. En ik ben ook heel benieuwd naar DISENCHANTMENT, van Matt “SIMPSONS” Groening.
Kort samengevat: ik wil gewoon weer meer originaliteit, of het nou goed is of niet. Daarom ben ik het bijvoorbeeld eens met deze vol passie geschreven verdediging van JUPITER ASCENDING. Ik hoop dat nieuwe films en series als SON OF SHOALIN (van de regisseur van DOPE) en HAPPY (gebaseerd op de stripboeken van Grant Morrison) de verwachtingen waarmaken. De regisseur van mijn favoriete zomerfilm van het jaar (BABY DRIVER), Edgar Wright, bewijst tenslotte dat je een fanboy kunt zijn, en je films vol kunt stoppen met verwijzingen, zonder dat het ten koste gaat van een eigen stijl of geluid. Uit de oude doos nog eenmaal tien van zijn filmtips.
Ik wens jullie een beter humeur dan het mijne en een prettig weekend!
