Op 30 november overleed op 75-jarige leeftijd de Spaanse acteur, scenarioschrijver en regisseur Jacinto Molina Álvarez, beter bekend als Paul Naschy. Jan Doense was al op jonge leeftijd fan en ontmoette El Hombre Lobo diverse malen. Een persoonlijke herinnering.
In retrospectief is Paul Naschy een tamelijk onwaarschijnlijke keuze om de derde horrorheld te worden van een 12-jarig jochie, dat het genre pas net ontdekt heeft dankzij een aantal tv-uitzendingen van horrorklassiekers met grootheden als Boris Karloff en Bela Lugosi. Toch is dat wat mij overkwam toen ik, hongerig naar meer en nog te jong om films voor boven de 18 in te komen, bij de Amsterdamse buurtbioscoop Desmet kennis maakte met DRACULA VERSUS FRANKENSTEIN oftewel LOS MONSTRUOS DEL TERROR, een Spaanse ‘monster-thon’ waarin Dracula, het Monster van Frankenstein, de mummie en de weerwolf het tegen elkaar opnamen. Goedgekeurd voor 14 jaar en ouder, zodoende. Die weerwolf was natuurlijk Waldemar Daninsky en hoewel de naam van de acteur niet eens op de credits voorkwam, viel ik als een blok voor de agressiviteit waarmee Paul Naschy hem gestalte gaf. Het zou nog zeker tien jaar duren voordat ik, begin jaren 80, dankzij het videolabel Sunrise Tapes kennis kon maken met veel meer films van mijn held. De voormalige Olympisch gewichtheffer Paul Naschy, zoveel was duidelijk, was de Spaanse Boris Karloff, Bela Lugosi en Lon Chaney Jr. ineen: alle klassieke filmmonsters uit de Universalreeks gaf hij wel één of meerdere malen op geheel eigen wijze gestalte. Bovendien schreef hij tientallen scenario’s en kroop hij ook regelmatig achter de camera als regisseur. Zijn claim to fame was en bleef evenwel de Poolse edelman Waldemar Daninsky, die bij volle maan steevast in een bloeddorstige lycantroop verandert. Tussen 1968 en 2004 zou hij de rol dertien keer voor zijn rekening nemen. Hoezeer Naschy deze creatie ook zelf als favoriet beschouwde, bleek wel toen hij vorig jaar tijdens het festival van Sitges vol trots het eerste deel presenteerde van een aan Daninsky gewijde comicbookreeks.
Van de diverse malen dat ik Naschy sinds 1983 persoonlijk mocht ontmoeten, zijn twee me in het bijzonder bijgebleven. In 1991 was ik coproducent van de thriller STATE OF MIND en konden we, min of meer bij toeval, niemand minder dan El Hombre Lobo strikken voor een kleine bijrol. In het Belgische Kortrijk ontmoette ik een na een driedubbele bypassoperatie niet alleen ernstig verzwakte maar bovendien zeer vergeetachtige Naschy, die slechts met behulp van een souffleur zinnetje voor zinnetje zijn teksten kon uitspreken. Niettemin was het een genoegen om enkele dagen in het gezelschap te kunnen verkeren van een uiterst aimabele man die dan weliswaar problemen had met zijn korte-termijngeheugen, maar gelukkig niet met zijn lange. Veertien jaar later waren Naschy en zijn vrouw Elvira te gast op het Amsterdam Fantastic Film Festival, waar hij onze Career Achievement Award in ontvangst mocht nemen. Achter de schermen was er flink gediscussieerd over de vraag of Naschy deze onderscheiding echt verdiende, maar ik ben nog altijd blij dat ik voet bij stuk heb gehouden. Al was het alleen maar omdat Naschy bij volgende ontmoetingen altijd weer begon over het gastvrije onthaal en de grote eer die hem in Amsterdam ten deel waren gevallen.
Nu is mijn jeugdheld dood, geveld door kanker die pas onlangs bij hem geconstateerd was en baal ik dat ik dit jaar voor het eerst sinds 2000 niet in Sitges was, waar hij de afgelopen jaren een vaste gast was.
Jan Doense
