IMAGINE | Voor de vertoning van DELIVER ME tijdens de Exorcism Night heeft Imagine een zeer bijzondere gast aangetrokken: een heuse Nederlandse exorcist van een groot bisdom. We spraken met de priester, die gevraagd heeft anoniem te blijven, vanwege een anders te grote vraag naar zijn diensten.
DELIVER ME gaat over een priester in Italië die speciale diensten houdt waarin hij exorcismes uitvoert, omdat de vraag naar rituele bevrijding erg groot is in zijn bisdom. Het beeld in de documentaire is anders dan dat van een film als THE EXORCIST: hier geen mensen die tegen de muur op kruipen, maar vooral mensen die fysiek en geestelijk de controle volledig kwijt zijn.
Is het beeld dat geschetst wordt in DELIVER ME realistisch?
Priester X: “Zeker, DELIVER ME is ergens een heel realistische film. Horrorfilms waarin dingen heel breed worden uitgemeten trekken meer de aandacht, wat een nadeel is omdat mensen dan denken dat het zo gaat met een exorcisme. Maar het speelt zich meer aan de binnenkant af, dat mensen geweldige angsten hebben of de controle kwijt zijn. Hoe breng je dat in beeld? Dat doet DELIVER ME goed, want veel van mijn werk gaat over de interne wereld van mensen: dat ze bang zijn dat er een vervloeking op hun leven is geplaatst.
Het mooie van mijn werk is dat mensen in een kort tijdsbestek, na één, twee of drie afspraken, ook echt bevrijd worden van datgene waarvan ze last hebben gehad. Bepaalde fenomenen treden dan niet meer op. Ze zagen eerst gestalten, of lichten gingen knipperen, of men hoorde voetstappen, of men had het gevoel dat er een andere identiteit in hen of bij hen was. Ik zal nooit van tevoren zeggen: u beeldt zich dit in. Maar ik moet wel met hen op weg gaan om erachter te komen of er bijvoorbeeld sprake is van een psychose of echte demonische invloed. Maar ook kijken wat het levenspad van mensen is geweest, hoe ze onder die invloed zijn gekomen.
Een algemene aanwijzing voor demonische invloed is dat mensen op een ongewone manier een aversie hebben tegen alles wat heilig is. Een heiligenbeeld, een kruisbeeld, geen kerk binnen kunnen gaan zonder dat ze bijna daarvan weggetrokken worden. Een blinde haat, niet zomaar anti-religiositeit. Ik heb eens iemand gehad die bezeten was en bij wie het angstzweet letterlijk uitbrak alleen al bij mij op de pastorie. Gewoon van het icoon en een kruisbeeld kreeg diegene het al Spaans benauwd.
Ook had ik ooit iemand die op internet allerlei occulte praktijken volgde, en die voelde zich alsof zijn hersenen uit elkaar gescheurd werden. Maar ook mensen die de controle over hun lichaam kwijtraken en die beginnen te spartelen en te doen. Daar wen je ook wel weer een beetje aan, maar de eerste keer dat je zoiets ziet weet je niet wat je overkomt.
Voor de katholieke kerk geldt dat een door een bisschop benoemde priester met volmacht van de bisschop het groot-exorcisme kan toepassen. Een ritueel van bevrijding, in andere woorden. En alles wat rondom exorcisme, of bevrijding, hangt, is groter dan alleen dat uitdrukkelijke ritueel. Dus daar zit ook veel pastorale zorg omheen. Het is iets anders dan contact hebben met een psychiater of psycholoog, maar nazorg is een groot aspect. Het kan ook zijn dat mensen menen dat ze bezeten zijn en bevrijding nodig hebben, maar dat dat helemaal niet zo is. Die moeten gewoon naar de psychiater of een nacht flink slapen.”
Als we het woord exorcisme horen denken wij vaak aan het beeld uit films, met schreeuwende demonen en verwrongen lichamen, maar in de praktijk zal dat misschien anders gaan?
“De laatste film die ik daarover gezien heb, THE RITE, was op zich heel aardig gedaan. De filmmakers hadden alle fenomenen die weleens zouden kunnen optreden bij een groot-exorcisme, of bij mensen die bezeten zijn, keurig op een rijtje gezet. Maar die fenomenen treden natuurlijk nooit allemaal tegelijkertijd op. Het is allemaal wat groter neergezet, maar er zitten voor ons wel heel herkenbare dingen in, ook in het tonen van het ritueel. Eén van de elementen van handoplegging is bijvoorbeeld een bevrijdingsgebed. Dat kan in stilte zijn of heel uitdrukkelijk hardop uitgesproken. En vaak wordt er gebruik gemaakt van katholieke symbolen als het kruis, een relikwie, wijwater en wierook. Maar altijd met het doel om degene die bevangen is door demonische activiteiten daarvan te bevrijden.”
U noemde net dat een man onder invloed was geraakt door op het internet te zoeken naar occulte sites, maar een horrorfilm als THE RITE kan dan geen kwaad?
“Met al dit soort dingen geldt dat je je gezond verstand moet gebruiken. Dus kijken naar een horrorfilm zorgt er echt niet voor dat je van alles binnen zou laten. Het is wel zo dat als je belangstelling in een extreme vorm daarnaartoe getrokken wordt, een aantal andere dingen zich gaan afbouwen. Heel veel van het kwaad dat op ons afkomt heeft te maken met onze innerlijke zwakten. Dat we zelf niet in balans zijn. Dat geldt voor de psychische en fysieke toestand van een mens in het algemeen: als je in balans bent kun je veel hebben. Ben je dat niet, dan kunnen zich problemen voor gaan doen. Naar een horrorfilm kijken kan geen kwaad. Maar wordt het een ziekelijk gedrag, dat je nergens meer vreugde in kunt vinden behalve in horrorfilms, dan zou je moeten gaan nadenken of de balans van je leven wel goed staat.”
Ik ben bang dat u wel een aantal lezers en redacteuren van Schokkend Nieuws omschrijft.
“God wil in principe dat ons leven in balans is. Die balans kan verstoord worden, niet snel, maar ook door bijvoorbeeld overmatig eten. Elk gedrag dat neigt naar het abnormale, of excessieve, is iets waarvan je je af moet gaan vragen wat voor effect het heeft op je geest. Maar toch moet je altijd op je hoede zijn zaken niet meteen als demonisch te bestempelen. Je moet niet vergeten dat van al het kwaad in de wereld, 95 procent gewoon door mensen wordt veroorzaakt en niet door demonen. Een exorcist ziet niet altijd en overal demonen.”
Vanavond is de priester aanwezig bij de Double Bill: Exorcism Night. Kijk op de websitevoor meer informatie.