BLU-RAY | De oude Vincent Price nam in 1982 twaalf korte filmintroducties op voor een televisiezender in Iowa. Comfortabel in zijn kamerjas of voor een open haard, met een wenkbrauw hoog opgetrokken en die beroemde ironische stembuiging, vertelde hij over het marteltuig in THE PIT AND THE PENDULUM: ´an amusing little device.’ Sarcasme was zijn handelsmerk.
Vijf van de twaalf introductiefilmpjes zijn te vinden op The Vincent Price Collection. De titel van de box is misleidend – Price maakte bijna tweehonderd films, waaronder ook veel drama en komedie – maar de zes horrorfilms die Shout! Factory voor het eerst op blu-ray uitbrengt, behoren wel tot zijn beste.
‘VERY HOKEY’
Vincent Price (1911-1993) debuteerde in 1935 in een theater in Londen en maakte ooit deel uit van Orson Welles’ Mercury Theatre. Zijn roem dankt hij echter aan zijn theatrale en humoristische optreden in horrorfilms als HOUSE OF WAX (André de Toth, 1953), HOUSE ON HAUNTED HILL (William Castle, 1959) en de vele Edgar Allan Poe-verfilmingen van Roger Corman. Waren Boris Karloff en Bela Lugosi het gezicht van horror; Price was zonder enige twijfel de stem. Mijn eerste kennismaking met de acteur, ik was toen vijftien, was dan ook zijn diabolische lach aan het einde van de Michael Jackson-video Thriller:
De rijzige acteur met de dunne snor had toen zijn beste tijd al gehad en ventte zijn reputatie uit als campy horrorikoon. In een memorabele aflevering van The Muppet Show, bijvoorbeeld, als televisiekok (Cooking Price-Wise), als gastheer van diverse televisiehorrorshows én met gastoptredens voor fans als Tim Burton. Je zou bijna vergeten dat hij ook gewoon goede films maakte. THEATRE OF BLOOD (Douglas Hickox, 1973), waarin een Shakespeariaanse acteur wraak neemt op alle theatercritici die hem van overacting beschuldigden, was zijn laatste topper. Het was, volgens biograaf David Del Valle, ook zijn lievelingsfilm.
In het boekje dat Shout! bij de box levert, haalt biograaf Del Valle een herinnering op aan de keer dat ze samen naar THE PIT AND THE PENDULUM (Roger Corman, 1961) keken. Price verschool zijn gezicht in zijn handen: ‘That was really way over the top, David, and very hokey.’ Om vervolgens opgewekt te verklaren: ‘Whatever, dear boy. If you really enjoyed it then I did my job!’ Zelfs twijfel aan eigen kunnen had bij Price dramatische allure.
ZIEKTE, INCEST EN VERVAL
The Vincent Price Collection bestaat uit zes films die door American International Pictures (AIP) werden uitgebracht.THE FALL OF THE HOUSE OF USHER, de Edgar Allan Poe-verfilming van Roger Corman uit 1960, is de eerste. Scenarist Richard Matheson bleef opvallend trouw aan Poe’s verhaal over de obsessie van Roderick Usher (Price) met een gedoemde familiegeschiedenis, de voortijdige begrafenis van zijn zuster Madeline (Myrna Fahey) en, als gevolg daarvan, haar wraak van gene zijde. Cameraman Floyd Crosby filmde in Cinemascope. Les Baxter leverde een spannende soundtrack. Maar het is Price – zonder snor en met gebleekt haar – die met zacht lispelende stem een sfeer creëert van ziekte, incest en verval.
Een jaar later maakte hij met dezelfde crew THE PIT AND THE PENDULUM. Matheson breidde het korte Poe-verhaal uit met de geschiedenis van Nicholas Medina (Price), de nazaat van een beruchte folteraar die overmand door verdriet over de (gefingeerde) dood van zijn vrouw (Barbara Steele) ten prooi valt aan de waanzin. De beroemde scène met de heen en weer zwiepende bijl is het hoogtepunt van de film, maar de waanzinnige ogen van Nicholas houden je vast vanaf het moment dat hij zich door een kelder vol spinnenwebben richting ondergang begint te bewegen. ‘Elizabeth? Elizabeth?’
ZONDER STEM
THE MASQUE OF THE RED DEATH (Roger Corman, 1964) is de beste Poe-verfilming. Terwijl buiten de pest zijn moordenaarswerk doet, viert prins Prospero (Price) feest. Het gemaskerde bal valt stil wanneer een griezelige verschijning zich tussen de feestgangers mengt. Het camerawerk van Nicolas Roeg is schitterend claustrofobisch. Price is diabolisch.
Maar hoe goed ook, de urgentie om THE MASQUE OF THE RED DEATH opnieuw uit te brengen is natuurlijk niet groot. De film is, net als de meeste andere Poe-films van Corman, regelmatig in de dvd-budgetbak te vinden. Op blu-ray ziet het er absoluut beter uit, maar dán is onbegrijpelijk waarom TALES OF TERROR (1962), THE RAVEN (1963) en THE TOMB OF LIGEIA (1964) niet dezelfde behandeling mochten ondergaan.
THE HAUNTED PALACE (1963) zit er dan weer wél bij. Corman had zin in iets anders en vroeg Charles Beaumont H.P. Lovecrafts The Case of Charles Dexter Ward tot een scenario te bewerken. AIP maakte er in de begintitels doodleuk ‘Edgar Allen (sic!) Poe’s The Haunted Castle’ van. Price treedt naast een wat groenig geschminkte Lon Chaney Jr. op in twee rollen: die van Charles Dexter Ward en die van zijn 110-jaar oude voorvader, de kwade warlock Joseph Curwen. De film heeft vaart, maar is niet de meest sfeervolle van de reeks.
Dat WITCHFINDER GENERAL (Michael Reeves, 1968) en THE ABOMINABEL DR. PHIBES (Robert Fuest, 1971) ook in de box zijn opgenomen, vergroot weliswaar de indruk van willekeurigheid, maar is Shout! Factory vergeven. Vooral WITCHFINDER GENERAL, in een ongecensureerde en kraakheldere print, zag er nog nooit zo goed uit.
De veel te jong gestorven Michael Reeves had Donald Pleasence in gedachten voor zijn grimmig realistische film over de zeventiende-eeuwse heksenvervolgingen. Volgens producer Philip Waddilove negeerde en irriteerde hij Price opzettelijk, om hem een zo kil mogelijke acteerprestatie te ontlokken. Vrienden werden het niet, maar Price beloonde Reeves met een uiterst sinister optreden en de erkenning achteraf dat het één van zijn beste rollen was geweest.
Beter was de relatie met Robert Fuest, maar de regisseur en production designer van de televisieserie The Avengers liet de acteur bijkans kopje ondergaan in de uitzinnige decors en het flamboyante scenario van THE ABOMINABEL DR. PHIBES. Het is een verrukkelijke Op-art versie van The Phantom of the Opera, gekruid met Britse humor, Bijbelse plagen en belachelijk gecompliceerde moordpartijen: ‘A brass unicorn has been catapulted across a London street and impaled an eminent surgeon. Words fail me, gentlemen!’
Zulke hilarische dialogen waren er echter niet voor Price. Phibes is door een ongeluk zijn stem kwijtgeraakt en spreekt slecht een paar krakende zinnen door een apparaatje op zijn keel. Price zette desondanks een griezelig ongezond ogende gek neer, maar Fuest beroofde hem wel van zijn meest effectieve wapen.
GERODDEL
De extra’s op The Vincent Price Collection zijn zeer wisselend van kwaliteit. Lucy Chase Williams en Tom Weaver leveren informatieve, maar stijf voorgelezen bijdragen bij THE FALL OF THE HOUSE OF USHER en THE HAUNTED PALACE. De meest dubieuze ‘bonus’ is acteur Piotr Michael die her en der in de audiocommentaren opduikt als Vincent Price. Zijn geschmier is een post mortem belediging. Dan toch liever de keurige, maar weinig prikkelende audiocommentaren van Corman of het levendige en onthullende gesprek van producent Philip Waddilove en acteur Ian Ogilvy bij WITCHFINDER GENERAL.
Of Price zelf, natuurlijk. Mis vooral de audio-opname uit 1988 niet, waarin Dell Valle en Price 41 minuten lang roddelen over zijn beginjaren, Orson Welles (‘completely undisciplined’), Otto Preminger, Boris Karloff (‘He got stuck ahead of us.’), Cecil B. DeMille, Sam Fuller (‘Sam was a caricature’), Robert Mitchum en William Castle. Helaas houdt het openhartige gesprek al op bij HOUSE ON HAUNTED HILL Het televisiegesprek van Dell Valle met Price (60 min.) is minder gedetailleerd en juicy, maar bestrijkt wel zijn hele carrière. Beide extra´s smaken vooral naar méér.
Extra’s: ***
Copyright Barend de Voogd. Overname uitsluitend na goedkeuring van de rechthebbende. Origineel gepubliceerd in Schokkend Nieuws #105, december 2013/januari 2014.
