FLASHBACK | In de splinternieuwe rubriek FLASHBACK legt Carlijn Kruidhof elke week vijf vragen voor aan (oud)medewerkers van Schokkend Nieuws over hun jeugdfilmherinneringen – en trauma’s. Om het jubileum te vieren, beginnen we met de grondleggers van SN. Deze week: Oliver Kerkdijk.
Kerkdijk mag dan geen founding father zijn van Schokkend Nieuws, hij was wel bij de ‘A5-zwartwitbeginfase’: “Oprichters Jan ‘Mr. Horror’ Doense, Phil van Tongeren en Bart ‘Gorehound’ Oosterhoorn kende ik van het roemruchte Weekend of Terror en van Horrorscoop. Voor die voorloper van Schokkend Nieuws schreef ik recensies en tekende tevens een aantal omslagen.” Hij schreef onder andere de vaste rubriek Schemerlicht, wat later werd omgedoopt tot De donkere kamer van Kerkdijk. In 2010 ontving Kerkdijk de Louis Hartlooper Prijs voor de Filmjournalistiek. “Drie jaar later ben ik, met dank aan een decennialange filmoverdosis en een gevoel van algehele desillusie, gestopt met recenseren. En nee, ik mis het totaal niet.”
Wat is je vroegste filmherinnering? En je vroegste genrefilmherinnering?
“Ik zet een fles tequila met fopspeen op de Pink Panther-animatiefilmpjes plus Stan en Ollie, en Terence Fishers DRACULA: PRINCE OF DARKNESS.
De genrefilm die enorme indruk op me maakte toen ik hem in mijn kinderjaren – na middernacht en stiekem – op de Duitse televisie zag, is DET SJUNDE INSEGLET/HET ZEVENDE ZEGEL van Ingmar Bergman. In de tv-gids van die week stond namelijk een foto met de kruisvaarder die schaak speelt tegen de Dood – ik was dagenlang als gehypnotiseerd. En toen moest de film nog komen. De dood had ik nog nooit van dichtbij gezien en natuurlijk begreep ik niets van het verhaal, laat staan dat ik wist van een verhaal-achter-het-verhaal. Maar de onheilspellende beelden, de mystieke sfeer, de raadselachtigheid van de Middeleeuwen en die schaakpartij hebben me tot de Europese fantastiek en genrecinema gebracht. In mijn adolescentenjaren was Dario Argento’s INFERNO een regelrechte obsessie. Aan die filmervaringen, zo intens en totaal, denk ik met een zekere weemoed en ook verwondering terug.”
Van welke film kon je niet slapen?
“Gek genoeg heb ik daar ook als kind nooit last van gehad. Alleen van wat er in de echte wereld gebeurt, kon en kan ik wakker liggen. Misschien is daarom de betere vraag: van welke film(s) viel je in slaap? Welnu, kandidaten genoeg. Ik herinner me zo’n typische kunstfilmdraak die om mysterieuze redenen verzeild was geraakt in de selectie van het Festival du Film Fantastique van Brussel. Daarin zoekt, kort samengevat, een vrouw die wat in de war is anderhalf uur lang zichzelf. Of ze uit de war raakt en zichzelf vindt, is me ontschoten, maar ik weet nog wel dat ze bevalt van een soort walvisje. Butthead – van Beavis – zou zeggen: ‘Uuuh, this, uuuh, means something.’
Een film die me, aan het begin van deze duistere eeuw, onverwacht het cadeau van de koude rillingen bezorgde, is Kiyoshi Kurosawa’s KAIRO/PULSE. De apocalyptische dreiging van kosmische horror vervlochten met de willekeur en absurditeit van het menselijk bestaan – een werkelijk angstaanjagende en in de kern droevige film over de existentiële leegte in de mens. En een film die lang, heel lang in de geest blijft rondspoken. Waarvan akte.
Dat wat je niet kunt zien, het onvoorstelbare en dus onbenoembare, vind ik nog steeds het meest fascinerend. Wanneer we, om noir-schrijver Cornell Woolrich aan te halen, door een scheurtje in het universum ineens rechtstreeks in de waanzin van dat onvoorstelbare kijken, dan wordt het pas echt interessant.”
Wie was je eerste filmcrush?
“Vermoedelijk Jenny Agutter, in LOGAN’S RUN. Vanwege haar algehele snoezigheid en dat jurkje.”
Heb je ooit overgegeven door een film?
“Ja, van Marleen Gorris’ ANTONIA. Maar even serieus, nee, natuurlijk niet. Wel herinner ik me als de dag van gisteren dat ik eind jaren zeventig in de bioscoop naar Lucio Fulci’s onvolprezen ZOMBI 2 zat te kijken en het meiske op de rij vóór me moest overgeven. Geslaagde voorstelling was dat.”
Is er een film die je als kind helemaal te gek vond, maar als volwassene juist teleurstellend?
“Het meeste van ’toen’ moet je niet terug willen zien. Waarom zou je het risico willen lopen jezelf van mooie herinneringen te beroven?”
Benieuwd waarom Oliver Kerkdijk recenceren niet mist? Lees volgende week zijn verhaal over zijn aandeel in de Schokkend Nieuws-geschiedenis hier op de website.
