Jaloerse broers, een gewiekste recidiviste, rechtschapen rechercheurs en een schimmige zakenman vergezeld door een gewelddadige Russische handlanger. In het nieuwe seizoen van FARGO belanden deze personages door veel ongelukkige misverstanden weer in elkaars vaarwater.
Zouden Franz Kafka of Samuel Beckett, als ze geïncarneerd waren als hedendaagse tv-scenaristen, niet zoiets schrijven als FARGO? Die vergelijking klinkt misschien hoogdravend, maar ondanks de highbrow-reputatie van die schrijvers is het achterliggende idee van hun werk eigenlijk vrij eenvoudig en herkenbaar.
Neem het thema van het wachten bijvoorbeeld. Een parabel die aan de hoofdpersoon van Kafka’s Het Proces verteld wordt, gaat over een man die eindeloos moet wachten om toegelaten te worden tot de Wet. Beckett werd beroemd door zijn zwervers die in Wachten op Godot ook hun tijd verdoen in afwachting van iets of iemand die nooit zal komen. In het derde seizoen van FARGO zit ook een moderne parabel verborgen in een zijdelingse zoektocht van de hoofdpersoon, agente Gloria Burgle. Aanleiding is de sciencefictionroman Planet Wyh die als bewijsmateriaal is gevonden bij een moord. Zij leest het voor aanwijzingen en zo komen we bij het verhaal over een robot die miljoenen jaren op aarde rondzwerft. De robot wil alleen maar helpen, maar wordt een machteloze getuige van wat de mens elkaar aandoet. Achter al die verhalen zit natuurlijk de vraag wat de zin is achter ons wrange en absurde bestaan dat van onverbiddelijke toevalligheden aan elkaar hangt.
Alle snode plannetjes die de personages in FARGO verzinnen zijn ook ondergeschikt aan de onvoorspelbaarheid van de werkelijkheid. In dit derde seizoen geen gebrek aan personages die denken dat ze de ander te slim af kunnen zijn of overmoedig geloven dat zij netelige situaties in bedwang kunnen houden. Maar het wrede lot kijkt niet om naar een extra slachtoffer hier of daar. En zo gaat er weer van alles mis: een chagrijnige, maar onschuldige bejaarde wordt voor dood achtergelaten na een overval op een verkeerd adres, een sullige dief komt aan zijn bloederige eind door wat lijkt op een onwaarschijnlijk ongeluk, en genoeg nietsvermoedende omstanders verliezen hun leven voor niks.
Het nieuwe seizoen begint met de gebroeders Stussy. De een is een succesvolle zakenman die bekend staat als de parkeerplaatskoning van Minnesota. De ander is een ongelukkige reclasseringsambtenaar die nog altijd wrok voelt voor een familie-erfstuk dat hem ontzegd is. De verzorgde Emmit (de rijkaard) en de morsige Ray (de prutser) worden beiden leuk vertolkt door Ewan McGregor. Rays bijdehante vriendin en criminele scharrelaar Nikki Swango (een pittige Mary Elizabeth Winstead) gooit wat olie op het vuur als ze hem ervan overtuigt het erfstuk te laten stelen door een net vrijgekomen bajesklant.
Ondertussen wordt Emmit opgeschrikt door de mysterieuze V.M. Varga (een nare David Thewlis). Met zijn trawanten heeft hij het voorzien op Emmits parkeerimperium. Door Varga’s sluwe manipulaties zit Emmit al snel in de problemen, wat nog eens wordt vergroot door Rays jaloerse toorn. Als Rays plan leidt tot de moord op een onschuldige man, beginnen de absurde en gewelddadige “echte” gebeurtenissen waar de serie inmiddels bekend voor is. Nuchtere en koppige agente Burgle (Carrie Coon) gaat op onderzoek uit en probeert de moordenaar van de oude man, die haar stiefvader is en toevallig ook Stussy heet, te achterhalen.
Voor liefhebbers van de cinema van Joel en Ethan Coen voelt FARGO vertrouwd aan, alsof het zich afspeelt in een expandend universe waar je The Dude of Jerry Lundegard tegen het lijf zou kunnen lopen. Voor de serie hebben de broers de verantwoordelijkheid voornamelijk in handen gelegd bij andere schrijvers en regisseurs, waaronder scenarist Noah Hawley (LEGION) en regisseur Keith Gordon (vooral bekend van zijn acteerrollen in CHRISTINE en DRESSED TO KILL).
Deze nieuwe makers weten goed om te gaan met de erfenis van de Coens en hebben hetzelfde gevoel voor het absurde. Dat merk je in de schijnbaar lichte toon die een dieperliggende duisternis verbergt. Het is een klein beetje suiker voor een hele bittere pil. Zo begint een aflevering met Sergei Prokofjevs compositie Peter en de Wolf. Een speelse introductie op het orkest, bedoeld voor kinderen. In FARGO wordt de muziek gebruikt om de verschillende personages te presenteren. Het hint al naar het komende gevaar en wat bepaalde personen boven het hoofd hangt. Maar het gaat ook veel verder. Prokofjev, die leefde in de tijd van Stalins grote terreur, zag hoe zijn vrouw opgepakt werd om vervolgens in een dwangarbeiderskamp te verdwijnen. Het is niet voor niets dat de Russische handlanger die voor Varga werkt ook praat over de in bloed geschreven geschiedenis van de Sovjet-Unie. Een foto van Stalin duikt zelfs op als een soort talisman van de meedogenloze Varga.
Het zijn dit soort details die de serie ook in het derde seizoen blijven sieren. Humor en tragiek liggen dicht bij elkaar. Tegenover het onvoorstelbare kwaad dat mensen elkaar aandoen om niets, zijn er degenen die net als de robot blijven wachten en hopen op een gunstige uitkomst ook al zijn de vooruitzichten uitermate somber.
Distributeur: Netflix. Copyright: George Vermij. Overname uitsluitend na goedkeuring van de rechthebbende. Gepubliceerd op 26 juni 2017.
