R.I.P. | Gisteren bereikte ons het verdrietige bericht dat Radley Metzger a.k.a. Henry Paris is overleden. Metzger, die ik drie jaar geleden mocht interviewen, was de koning van de porno chic.
Radley Metzger (New York, 1929) verwierf eind jaren zestig een reputatie voor smaakvolle erotica met een artistiek tintje. CAMILLE 2000 (1969) en THE LICKERISH QUARTET (1970) waren zijn mooiste films; de hardcore productie THE OPENING OF MISTY BEETHOVEN (1976) had de allerbeste titel. Metzger was in maart 2014 te gast op het Offscreen Film Festival in Brussel. Ik had toen een lang interview met hem dat in Schokkend Nieuws #111 is gepubliceerd. Ik herinner me een statige, vrij ijdele, oudere man met een mooie bos wit haar en een welluidende stem. Het gerucht ging dat hij in de festivalbar nog behoorlijk met de jongedames flirtte en make-up gebruikt om zijn ouderdomsvlekken te maskeren.
Wie eind jaren zestig op zoek was naar zinnenprikkelende films kon lange tijd slechts kiezen uit twee smaken: nudie cuties en roughies. Russ Meyer en anderen voorzagen in de schatjes: kort stripteasefilmpjes of grote-borstenfantasieën als VIXEN! (1968) en BEYOND THE VALLEY OF THE DOLLS (1970). Doris Wishman (DEADLY WEAPONS, 1974), Michael en Roberta Findlay (TAKE ME NAKED, 1966) en Shaun Costello (FORCED ENTRY, 1973) leverden het ruigere werk. Ook DEEP THROAT en THE DEVIL IN MISS JONES (van Gerard Damiano, uit 1972 en 1973 respectievelijk) waren behoorlijk groezelig. Zowel in visueel opzicht als moreel, getuige de blauwe plekken op Linda Lovelace.
Maar niemand kon tippen aan Radley Metzger, die films leverde met hoge productiewaarden, luxueus camerawerk, knappe acteurs en actrices en intelligente, geestige scripts. Zijn films waren, letterlijk, een lust voor het oog.
Metzger en zijn zaken- en levenspartner Ava Leighton hadden eind jaren vijftig enkele financiële successen geboekt met de import van Franse komedies als MADEMOISELLE STRIP-TEASE (Pierre Foucoud, 1957) of het Zweedse I, A WOMAN (Mac Ahlberg, 1965). In 1969 waagden ze de stap en maakten zelf een film met een relatief groot budget. CAMILLE 2000 werd in Rome gefilmd. “De dollar stond sterk, dus de salarissen daar waren relatief betaalbaar. We konden over het talent en de techniek beschikken die we ons in Hollywood nooit veroorloofd zouden kunnen hebben,” vertelde Metzger tijdens het interview. Het camerawerk in CAMILLE 2000 was van Ennio Guarieri, een van de meest gewilde cameralieden van Italië die onder meer met De Sica, Pasolini en Fellini had gewerkt. De set- en kostuumdesigner was ook niet de minste: Enrico Sabbatini, die zeven jaar later UNA GIORNATA PARTICOLARE zou aankleden.
“Hij was een genie, ” vertelde Metzger over Sabbatini. “Zoveel van CAMILLE 2000 en THE LICKERISH QUARTET is aan hem te danken. We werden een beetje verliefd, we werkten zo goed samen. Hij wist meteen wat ik wilde en ik voelde hem ook aan. Zijn invloed was enorm. Een voorbeeld: Camille is in de film een gedoemd personage. Vanaf het moment dat je haar ziet weet je dat ze eigenlijk al dood is. Hij ontwierp kostuums voor haar zonder leven, alles in plastic.” Frank Wolfe, een van de topfotografen van Playboy Magazine, fungeerde als visueel adviseur. “Enkele van de beste ideeën, vooral de gevangenisscène, kwamen van hem. Ik krijg natuurlijk graag complimenten, maar ik weet diep van binnen dat die hem toekwamen. (…) Ik had het geluk dat ik op hem mocht leunen en het nog grotere geluk dat ik alle credits kreeg.”
Gedwongen door de opkomst van hardcore porno, maakte Metzger in 1974 en 1975 een reeks expliciete films: PRIVATE AFTERNOONS OF PAMELA MANN, NAKED CAME THE STRANGER, THE IMAGE en mijn persoonlijke favoriet, THE OPENING OF MISTY BEETHOVEN. Opvallend is dat de hardcore films veel grappiger zijn dan zijn softcore films. “‘Dat heb ik geleerd van mijn broer, die arts is. Als je expliciete seks aan mensen laat zien, kan dat intimiderend zijn. Dat maakt nerveus. Ze zitten in een theater en ze weten niet wat ze gaan zien. Ze weten niet of ze zich zullen generen. Het is alsof je naar de dokter moet: je bent zenuwachtig, je weet niet wat de uitslag zal zijn. Een beetje humor ontspant.”
Metzger verfilmde in 1978 nog THE CAT AND THE CANARY en maakte zijn laatste film THE PRINCESS AND THE CALL GIRL in 1984, maar zijn naam zal toch vooral voortleven dankzij die seksfilms uit de jaren zestig en zeventig. Die behoorden tot de meer bevrijdende films die de seksuele revolutie voortbracht. Tijdens Offscreen maakte ik bijvoorbeeld kennis met SCORE (1974), waarin een ogenschijnlijk routineuze heteroseksuele klucht opeens ook hardcore homoseks blijkt te bevatten. THE OPENING OF MISTY BEETHOVEN is waarschijnlijk de eerste film waarin een man anaal genomen wordt door een vrouw, maar bevat ook een verkrachtingsfantasie. Metzger benaderde iedere fantasie met dezelfde ruimdenkendheid. Man, vrouw, gay, straight: verleiding kent geen grenzen of regels. “Het was een soort jeugdige overmoed natuurlijk,” zei hij. “We probeerden die grote monoliet, de samenleving en de regels die dat monster ons oplegt, te weerstaan. Te zeggen: we willen geen regels. We hebben regels nodig die soepeler zijn, die dichter liggen bij de menselijke aard. Wij probeerden een tegengif te bieden voor het schuldgevoel. Dat is waarschijnlijk nu nog steeds nodig.”
